Aan het begin van de les zorgen dat alle leerlingen luisteren in plaats van praten: het is en blijft een kunst. Vaak gaat het goed, maar soms vergt het de nodige inspanning om ongestoord aan de les te kunnen beginnen. Wil je het eens op een andere manier aanpakken? De redactie van OvM selecteerde 5 tips voor meer stilte in je klas.
Dit artikel is eerder verschenen op Onderwijs van Morgen.
1. Markeer het begin van de les
Schep duidelijkheid voor leerlingen door het begin van de les duidelijk te markeren. Niet een enkele keer, maar altijd. Dit kun je doen door aan het begin van de les telkens dezelfde positie in het klaslokaal te kiezen, dezelfde houding aan te nemen en het begin van de les altijd met een soortgelijke introductie te beginnen. Zo laat je zien dat dit het moment is om te luisteren.
2. Zorg voor een duidelijk stramien
Zorg er ook voor dat leerlingen weten wat ze moeten doen als ze het leslokaal binnenkomen. Is het de bedoeling dat ze hun spullen er meteen bij pakken? Of heb je liever dat ze eerst naar je introductie luisteren en vervolgens pakken wat ze nodig hebben? Denk na over welke volgorde het beste voor jou werkt en bespreek dit met de leerlingen. Als zij er andere ideeën bij hebben, kunnen jullie samen tot een gewenste aanpak komen.
3. Maan leerlingen non-verbaal tot stilte
De klas verbaal tot stilte manen kan hinderlijk zijn. Helemaal als je al bent begonnen aan de introductie van de les. Ieders concentratie raakt voor een korte tijd verstoord, wat ervoor kan zorgen dat leerlingen niet helemaal meekrijgen wat nu precies de bedoeling is van de les. Probeer leerlingen daarom op een non-verbale manier duidelijk te maken dat ze stil moeten zijn. Je kunt pratende leerlingen doordringend aankijken, de vinger op de lippen leggen, een cirkelend gebaar maken als een leerling zich moet omdraaien… Denk na over wat voor jou werkt en gebruik structureel dezelfde gebaren.
4. Sla een brug naar de vorige situatie
Leerlingen die je klaslokaal binnenstormen, komen uit een andere situatie. Ze komen van huis, uit een andere les of hebben net een tussenuur of pauze gehad. Als je hierbij stilstaat, kun je een brug slaan tussen de vorige situatie en het begin van de les; naar wat de klas op dat moment bezighoudt. Zo leg je een gemeenschappelijke basis voor de les.
5. Praat zachter om de aandacht te krijgen
Mensen zijn van nature geneigd om bij onrust hun stem te verheffen. ‘En nu allemaal de monden dicht!’, of iets in die trant, heb je vast wel eens door het klaslokaal geroepen. Probeer het eens helemaal anders en ga zachter praten als je wilt dat leerlingen de aandacht op jou vestigen. Ga met een duidelijke, open lichaamshouding voor de klas staan en begin op een goed moment – als de meeste leerlingen stil zijn en jouw kant op kijken – te vertellen wat je wilt gaan doen.
Wat is jouw gouden tip om je klas muisstil te krijgen?
