Over ongeveer een maand begint in het noorden de zomervakantie. Ook voor de rest van het land is het einde van het schooljaar in zicht. Het was een vreemd jaar waarin de middelbare scholen pas net weer volledig open zijn. Veel leerlingen vinden het moeilijk om in deze laatste weken gemotiveerd te blijven. Daarom in dit artikel 5 lestips om je leerlingen tot aan de laatste schooldag actief en gemotiveerd te houden.
Dit artikel is een geactualiseerde versie van een eerder verschenen artikel op Onderwijs van Morgen
1. Verander van omgeving
Neem leerlingen mee buiten de muren van het klaslokaal. Dat betekent niet dat je een hele schoolreis moet organiseren. De omgeving binnen en buiten het schoolgebouw is prima. Laat leerlingen bijvoorbeeld observeren door de ogen van een wetenschapper, kunstenaar of een karakter uit een boek of film. Laat leerlingen de observaties verwerken in een verslag, of laat ze de onderzoeksresultaten klassikaal presenteren. Daar is aan het einde van het schooljaar doorgaans genoeg tijd voor.
2. Organiseer een wedstrijd
Ook zou je er eens aan kunnen te denken om – voor een les of twee – samen te werken met een collega binnen de vaksectie. Bijvoorbeeld om een wedstrijd te organiseren tussen twee of meerdere klassen. Ook hier zijn de mogelijkheden eindeloos. Een poetry slam of debatwedstrijd. Een uitvoerige quiz op basis van de lesstof van het afgelopen jaar (Welke klas heeft de meeste kennis paraat?). Een mini-conferentie waarbij de klas met de beste sprekers in de prijzen valt en noem maar op.
3. Betrek vakantieplannen bij de les
Laat leerlingen zich tijdens de les voorbereiden op hun vakantie. Dat kan op honderd-en-een verschillende manieren. Laat ze bijvoorbeeld online research doen naar het klimaat en de weersverwachtingen; de belangrijkste bezienswaardigheden in de (dichtstbijzijnde) stad; de culturele gewoontes of de geografische ligging en –kenmerken. Of laat leerlingen onderzoek doen naar de geografische coördinaten van een bepaalde plek, aan de hand van werken van beroemde meesters, historische foto’s of ander beeldmateriaal. Laat leerlingen die naar hetzelfde land of gebied elkaar bijpraten en pik de meest verrassende projecten eruit voor een klassikale presentatie. Dit lesidee is ook geschikt in coronatijd voor thuisblijvers. Hoe leuk om eens na te gaan wat er in de eigen leefomgeving allemaal nog te ontdekken valt!
4. Een positief portfolio
Die laatste weken voor de zomervakantie zijn hét moment om terug te blikken en te reflecteren op het afgelopen schooljaar. Leerlingen krijgen zo inzicht in hun prestaties en als docent kom je te weten wat leerlingen nu écht leuk, spannend, motiverend en de moeite waard vonden. Tenminste: als je dit reflectiemoment zo positief mogelijk insteekt. Bijvoorbeeld door iedere leerling een digitaal portfolio te laten samenstellen, met daarin de voor hem drie beste prestaties van het afgelopen schooljaar. Dat kan én mag alles zijn, zolang ze hun keuzes maar motiveren. Leerlingen kunnen hun portfolio desgewenst aankleden met afbeeldingen, video’s en andere digitale content. Als je alle portfolio’s hebt gezien, dan kun je een afsluitende presentatie geven over de best gemaakte én best gewaardeerde opdrachten.
5. Nodig een gastdocent uit
Deze tip verscheen eerder op OVM: voor leerlingen is een gastdocent als een frisse wind door het klaslokaal. Denk daarbij aan professionals uit verschillende sectoren, maar ook aan bijvoorbeeld oudere leerlingen – waar de lagere klassen toch een beetje naar op kijken – om bepaalde zaken uit te leggen of proefjes te begeleiden. Organisaties als Dagje Lesgeven en Gast in de Klas hebben flinke databases waar je in kunt zoeken naar geschikte kandidaten. Maar vergeet ook niet om in je omgeving te kijken. Wees creatief, de meeste mensen zullen vereerd zijn om voor zoiets gevraagd te worden. Maak gebruik van de digitale mogelijkheden: in coronatijd kun je sprekers online uitnodigen. Je kunt dus interessante gasten van over de hele wereld vragen!
Lees ook:
- 5 tips om de motivatie van leerlingen te verbeteren
- Motivatie in het klaslokaal
- Motivatie zit (deels) in je genen
Wat doet jij om je leerlingen tot aan de laatste schooldag te motiveren om te leren? Deel je tips en suggesties via onderstaand reactieformulier.
