Het begin van het schooljaar is het ideale moment om eens kritisch te kijken naar je klas, de ruimte waar jij en je leerlingen zoveel tijd doorbrengen. Vaak ben je niet bewust van wat de inrichting met je doet. Een saaie omgeving kan leiden tot verveling en vernieling, door een onlogische routing voelt een ruimte niet gastvrij aan en veel prikkels kunnen juist weer leiden tot stress. Zonde! Want door interieurontwerp te combineren met inzichten uit de omgevingspsychologie, kun je een omgeving creëren die écht betekenisvol is.
Omgevingspsychologie
Er zijn verschillende factoren uit de omgevingspsychologie die kunnen bijdragen aan het creëren van een betekenisvolle ruimte.
Comfort en functionaliteit
Een betekenisvolle ruimte voor onderwijs of kinderopvang moet comfortabel en functioneel zijn. Dit betekent dat er voldoende ruimte is voor alle activiteiten, een goede verlichting is, passend meubilair en een logische indeling. Denk aan passend meubilair aan alle gebruikers (kinderen en medewerkers) stoelen en tafels op hoogte van kinderen of mogelijkheid om een rolstoel goed aan tafel aan te kunnen schuiven
Sociale interactie
Niet alleen volwassenen, maar ook kinderen hechten waarde aan sociale interactie en verbinding met anderen. Het ontwerpen van ruimtes die uitnodigen tot ontmoetingen en interactie kunnen bijdragen aan het creëren van betekenisvolle ervaringen. Een overzichtelijke ruimte, weten waar je heen moet, zien waar je kan spelen en waarmee je kan spelen, geeft een gevoel van veiligheid en gastvrijheid.
Natuurlijke elementen
Natuurlijke elementen zoals planten, daglicht en uitzicht op de natuur kunnen een positieve invloed hebben op het welzijn en het gevoel van verbondenheid met de omgeving. Het integreren van deze elementen in de ruimte kan helpen om een betekenisvolle sfeer te creëren.
Persoonlijke identiteit
Een betekenisvolle ruimte moet de persoonlijke identiteit van de gebruikers weerspiegelen. Deze plek in school of in de klas straalt uit dat je welkom bent als kind, ouder of werknemer en dat je onderdeel bent van de organisatie of klas.
Zelf aan de slag
Er is natuurlijk niet altijd sprake van nieuw- of verbouw van een gebouw, vaak moet je het doen met wat er is. Het begin van het schooljaar of na een vakantie is dan een moment om opnieuw te kijken naar het inrichten van een lokaal, groepsruimte of algemene ruimte. Met deze tips maak jij van een bestaande ruimte een betekenisvolle ruimte.
1. Bepaal je basis
Zet meubels op een vaste plek. Een duidelijke, vaststaande basis in je inrichting geeft iedereen een gevoel van veiligheid en gastvrijheid. De ruimte vertelt je wat er van je verwacht wordt. Schuif door het jaar heen niet te veel met meubels. Denk maar eens aan het gevoel dat je krijgt als de eieren in de supermarkt ineens weer op een andere plek staan.
2. Rust in het lokaal is rust in je hoofd
Het klinkt misschien als een open deur, maar een opgeruimde klas geeft rust en laat zien dat je zorgdraagt voor de materialen en het gebouw. Wees kritisch op wat er wel of niet moet staan en zet geen spullen en materialen bovenop kasten. Ruim open kasten en planken op en gebruik hiervoor allemaal dezelfde bakken, potten en manden. Zet ook voldoende prullenbakken in het zicht, waardoor iedereen ook echt kan opruimen.
3. Exposeren kun je leren
Hang de werkjes van de kinderen op in een aangewezen kader en niet door de hele ruimte. Dit houdt de klas georganiseerd en overzichtelijk, terwijl kinderen hun werk trots kunnen laten zien, dit draagt bij aan een betekenisvolle ruimte.
4. Haal groen in de klas
Planten in de klas geven een huiselijke sfeer, verzachten de harde vormen van het gebouw en een natuurbeleving zorgt voor ontspanning. Halfhoge kasten zijn bij uitstek een geschikte plek voor planten. Het kleedt de ruimte aan en je wordt minder verleid om er rommel op te zetten: twee vliegen in één klap.
5. Kleur en materialen in een ruimte geven eenheid
Kleur en sferen zijn een kwestie van smaak, iedereen heeft zijn huis anders ingericht. Toch zijn er enkele mooie uitgangspunten wat betreft kleuren: Gebruik bij jonge kinderen niet te veel verschillende kleuren. De kleurintentie kan naarmate kinderen ouder worden ook wat dieper en intenser. Voor een huiselijke sfeer kies ik vaak voor een wand met behang, het geeft snel een huiselijk gevoel en is een budgetvriendelijke sfeermaker.
Nog een laatste tip: wil je een ruimte opnieuw inrichten, begin dan eens met een moodboard. Het geeft je richting en zorgt ervoor dat iedereen dezelfde interieurtaal spreekt.
Dorien is de eigenaar van Studio Hagelslag. Ze adviseert onder andere scholen en kindcentra over een inrichting die helemaal past bij de organisatie. Omdat geen team, visie, gebouw of gebruiker hetzelfde is, houd ze van een persoonlijke aanpak waarbij ze graag strooit met creativiteit, kleur en duurzame materialen.