Onderzoek wijst uit dat kinderen weinig durven te zeggen over de scheiding van hun ouders omdat ze niemand verdriet willen doen. In slechts veertig procent van de gevallen stappen kinderen voor hulp en advies naar hun leerkracht. Maar hoe help je kinderen van scheidende ouders het best? We zetten vijf tips voor je op een rij.
Een echtscheiding heeft een groot effect op kinderen. Helaas kun je op school niet alle problemen van kinderen oplossen. Je hebt als leerkracht een belangrijke, maar tegelijkertijd ook een bescheiden rol in het leven van de kinderen uit de klas. Toch zijn er zeker mogelijkheden om een positieve bijdrage te leveren aan de situatie van het kind. In onderstaande tips lees je hoe je dat kunt doen:
1. Er zijn als leerkracht
Voor veel kinderen van scheidende of gescheiden ouders is het al voldoende wanneer je als leerkracht beschikbaar bent en steun biedt als ze dat nodig hebben. Toon begrip voor wat kinderen thuis doormaken. Het kind moet het gevoel krijgen dat het bij jou terecht kan en het er ondanks alle problemen mag zijn. Een glimlach of schouderklopje kan al steun en troost bieden.
2. Extra persoonlijke aandacht
Een extra praatje tijdens of na de les doet veel kinderen die in een scheidingssituatie zitten goed. Het hoeft niet altijd over ‘de scheiding’ te gaan. Dwing een kind niet om over de scheiding te praten als hij of zij hier geen behoefte aan heeft. Sommige kinderen willen op school vooral rust en neutraliteit. Een praatje over de voetbalwedstrijd van afgelopen weekend volstaat ook.
3. Aandachtig luisteren
Het is belangrijk om extra aandachtig naar de leerling te luisteren en zo vroegtijdig verontrustende signalen –zoals depressieve gevoelens of chronisch eet- en of slaapgebrek – op te pikken. Realiseer je dat een kind van scheidende of gescheiden ouders een rouwverwerkingsproces doormaakt. Kinderen in rouw kunnen onder meer de volgende gedachten hebben:
- Ze hebben vaak het gevoel dat de scheiding (mede) hun schuld is. Door de schuld naar zich toe te trekken, probeert het kind greep te krijgen op de verwarrende situatie.
- Ze zijn soms bang dat de ouder bij wie ze wonen óók weggaat.
- Kinderen betwijfelen of de ouders nog wel van hen houden en vragen om extra aandacht. Door zich vervelend, brutaal of juist heel lief te gedragen, testen ze de liefde van de ouders uit.
4. Blijf kinderen uitdagen
Laat de scheiding niet bepalend zijn voor de benadering en de beoordeling van de leerresultaten van het kind. Ontzie deze kinderen niet, maar daag ze juist uit om mee te doen en huiswerk te make als tegenwicht voor de onrust thuis. De orde en regelmaat op school geven kinderen in zulke situaties een gevoel van veiligheid. Het doet ze goed.
5. Accepteer (tijdelijke) mindere leerprestaties
De leerprestaties van kinderen met gescheiden ouders zijn over het algemeen slechter dan jongeren met intacte gezinnen. Veel kinderen kunnen zich in de scheidingsperiode slecht concentreren. Het is moeilijk huiswerk maken in een huis waar veel ruzie is en erg wennen om in twee huizen te wonen. Daardoor is het lastig de juiste boeken bij je te hebben op school. Accepteer als leerkracht dat dit zo is en help een leerling met praktische zaken zoals een extra reminder, schema’s maken of de agenda nog eens samen doornemen.
Extra informatie
Veel scholen werken met een echtscheidingsprotocol. Hierin worden afspraken tussen de school en de ouders vastgelegd, zodat problemen niet steeds ad hoc hoeven worden opgelost, maar al zijn vastgelegd op papier. Bij wet is er op dit gebied slechts één ding vastgelegd en dat is ‘de verplichting van school om beide ouders van informatie te voorzien over de ontwikkeling van hun kind op school’.
Hoe ga jij om met leerlingen die last hebben van of vragen hebben over de (v)echtscheiding van hun ouders? Laat je tips en ervaringen achter via onderstaand reactieformulier.
