Overal waar het coronavirus wordt geconstateerd lijkt er min of meer hetzelfde te gebeuren. Steden, provincies en hele landen gaan op slot. Evenementen worden afgelast, samenscholen wordt verboden gemaakt op straffe van uiteenlopende boetes en in sommige landen wordt de bevolking praktisch opgesloten in het eigen huis. In alle landen wordt de rechtsstaat ondergeschikt gemaakt aan volksgezondheid – met instemming van de samenleving. Maar wie met een vergrootglas kijkt naar de waaier van maatregelen die afgekondigd worden ziet toch kenmerkende verschillen.
China
Aziatische landen hebben ervaring met het indammen van virusuitbraken. De lessen geleerd van de SARS-uitbraak in 2003 vormen de basis voor het handelen van de Chinese overheid in de recente epidemie. De provincies Wuhan en Hubei werden van de buitenwereld afgesloten en burgers werd opgedragen binnen te blijven. Overal waren experts bezig met het meten van de temperatuur van Chinezen – had je koorts dan werd je meteen geïsoleerd op een afgelegen locatie. Op deze manier werden er in sporthallen hele quarantainecentra opgezet en patiënten geïsoleerd. Er worden nu geen nieuwe besmettingen gemeld door de Chinese overheid en het openbare leven komt er voorzichtig weer op gang. Draconische maatregelen als je het vergelijkt met de Europese aanpak.
Europa
De Europese Unie heeft op het beleidsterrein volksgezondheid slechts een coördinerende rol: van een Europese aanpak is dus geen sprake. Lidstaten kiezen zelf welke maatregelen ingevoerd worden en hoe men deze maatregelen handhaaft. Ieder land kiest voor een variant op de lockdown: mensen moeten zoveel mogelijk binnen blijven en van huis uit werken. Hoe zuidelijker men gaat in Europa, hoe dwingender deze maatregel wordt gehandhaafd. In Nederland heben agenten de mogelijkheid boetes van 400 euro uit te delen voor het niet in acht nemen van de anderhalve meter onderlinge afstand. In Italië kunnen burgers maanden achter de tralies verdwijnen bij het overtreden van de lockdown. Spanje gebruikt het leger om de maatregelen te handhaven, Nederland vooral het verantwoordelijkheidsgevoel van haar eigen burgers. In Hongarije staat deze week een wetsvoorstel op de planning die de regering Orbàn de mogelijkheid geeft voor onbepaalde tijd per decreet te regeren. Dit betekent een verregaande opschorting van de democratie. In veel landen is de steun voor de genomen vrijheidsbeperkende maatregelen groot. Maar hoe bepaal je nu welke maatregelen het beste effect hebben? Wat is volgens jou de beste mix?
