School: voltijds onderwijs aan hoogbegaafden op reguliere basisschool OBS Pantarijn, De Meern
Geeft les aan: 7/8
Aantal jaar voor de klas: ruim 20 jaar
Monique geeft sinds 2017 les aan hoogbegaafden. Ze ontwierp een spel voor onder andere deze doelgroep.
Wie zijn jullie leerlingen?
Veel van onze leerlingen zijn vastgelopen in het reguliere onderwijs. Ze zijn er niet gelukkig. Het samenwerkingsverband neemt contact met ons op als een kind vastloopt op een school en het een bewezen hoog IQ heeft. De scholen moeten eerst laten zien wat ze zelf hebben gedaan voor het welbevinden en de ontwikkeling van deze kinderen. Zoals compacten en verrijken. Pas als dat niet genoeg is, komen ze naar onze school.
Wat voor problemen kunnen er ontstaan bij hoogbegaafden?
Wat mij opvalt, is dat veel meer- en hoogbegaafde kinderen de basisschoolperiode meestal vlekkeloos doorlopen. De lesstof wordt vaak snel beheerst en de executieve functies worden nauwelijks aangesproken. Functies zoals metacognitie, emotieregulatie en plannen ontwikkelen zich daardoor onvoldoende. Ook zie je vaak dat deze kinderen hun eigen denkstrategieën ontwikkelen en ze de tussenstappen niet nemen. Sommige kinderen raken gefrustreerd, worden boos of gaan onderpresteren.
Wat bieden jullie dat een gewone school niet kan?
We proberen op een andere manier het onderwijs aan te bieden. We maken de gewone lesstof zo compact mogelijk en proberen daarnaast veel te verrijken. We geven leeruitdagingen die stimulerend genoeg zijn om wel te ‘leren leren.’ Zo zijn er op onze school vakdocenten: Spaans, techniek, muziek. Ik gebruik de methode als onderlegger en ontwerp er veel eigen lessen en projecten bij. Zoals laatst, toen merkte ik dat de kinderen moeite hadden met meetkunde en verhoudingen. Op de website van het Rijksmuseum vond ik een wedstrijd waarbij kinderen de Nachtwacht mochten namaken. Mijn groep maakte hem op schaal op van die canvasdoeken van 10×10 cm. Ons schilderij mocht in Rijksmuseum hangen!
Waarom vind je het zo leuk om hier les te geven?
Voor mij voelt het als thuiskomen. Ik kan zo ongelofelijk goed met deze kinderen communiceren. Die leerhonger, daar word ik blij van, ik begrijp hun behoefte. Soms moet je een lange adem hebben, maar ik zie ze echt opbloeien bij ons op school. Het is een heel dankbare groep. Ik wil dit heel lang blijven doen!
Je hebt zelf ook een educatief spel voor hoogbegaafden ontworpen. Vertel.
Het heet het ‘Leerinzichten’ en is niet speciaal voor hoogbegaafden, maar wel goed in te zetten bij deze groep. Leerinzichten is gebaseerd op The Learning Pit, dat is ontwikkeld door James Nottingham. Dit gesprekspel helpt je te reflecteren tijdens het leerproces en leert je te kijken naar je taakhouding en leergedrag. Je ontdekt welk cognitief conflict je tegenkomt en hoe je daarop reageert. Het spel maakt visueel wat in het hoofd van het kind gebeurt.
Wat kunnen leerkrachten op een gewone school betekenen voor hoogbegaafden?
Maak het onderwijsaanbod compact en geef verrijking. Zorg voor hogere-denkorde-opdrachten. Geef de kinderen de ruimte om zelfonderzoekend te leren. Zo ook in een plusklas. Blijf wel alert dat de basis op orde blijft. Let erop dat je niet meer wérk geeft, maar meer uitdáging. Dat sluit aan op de behoefte van het kind.
Wat wil je andere leerkrachten meegeven?
Focus je niet alleen op de uitvallers op de onderkant. Ook al zijn ze intelligent, deze hoogbegaafde kinderen hebben je ook nodig! Ga die reis met ze aan en ze zullen je enorm dankbaar zijn.
