Leerlingen zijn snel afgeleid: door mobieltjes, door elkaar, een toevallige voorbijganger op straat met een mal hoedje op is soms als genoeg… Zeker aan het einde van de dag is het voor sommige leerlingen moeilijk om de aandacht er nog bij te houden. In dit artikel geven we tips om de aandacht van leerlingen weer terug kunt krijgen.
Leerlingen leren van de leraar en van elkaar door gedrag te imiteren. Maar: leerlingen kunnen elkaar ook afleiden. Orde verstorend gedrag van één leerling kan dan uiteindelijk leiden tot chaos in de hele klas. Als leraar is het daarom je taak om ervoor te zorgen dat alle leerlingen in de klas gefocust zijn op leren – en dus niet op afleidingen. Die aandacht terugkrijgen, dat kun je doen met de volgende vijf tips.
1. Maak afspraken
Orde houden begint met het consequent naleven van afspraken. Maak afspraken over hoe en wanneer er rust en stilte moet zijn in de klas. Door aan te geven wat je verwachtingen zijn, weten leerlingen wanneer ze hun aandacht weer op je moeten richten. En leef de afspraken altijd na: accepteer geen excuses. Zelfstandig werken betekent bijvoorbeeld stilte in de klas; ook als de leerling een goede smoes heeft.
2. Geef signalen af
Hoe krijg jij de klas stil? De ene leraar klapt in z’n handen, de andere knipt met de vingers of kucht een keer. Je kunt ook een vooraf afgesproken codewoord gebruiken of spreken met een nadrukkelijke intonatie. Wil je de aandacht van één leerling trekken? Geef dan alertheidssignalen af, bijvoorbeeld door die leerling net even wat langer aankijken en zijn/haar naam te noemen.
3. Let op je lichaamstaal
Zorg ervoor dat je woorden in overeenstemming zijn met je lichaamstaal. Als je lichaam uitstraalt dat je de leiding hebt, komt de rest ook gemakkelijker. Sta met rechte rug, je schouders naar achteren en je kin omhoog. Maak oogcontact met leerlingen. Zorg voor een open en actieve houding. Lees er meer over in het eerder op OVM verschenen artikel 5x meer bereiken met non-verbale communicatie.
4. Wees helder in je taalgebruik
Zorg ervoor dat je heel duidelijk bent in je taalgebruik. Gebruik woorden die de leerlingen begrijpen. Omschrijf precies wat je van een leerling verwacht. Luistert hij/zij niet meteen? Herhaal je boodschap, maar dan met de naam van de leerling erbij. Reageer ook altijd vanuit jezelf. Bijvoorbeeld: ‘Ik heb last van je. Zo raak ik de draad van mijn verhaal kwijt.’
5. Ga niet in discussie en geef straf ná een waarschuwing
Vertel op rustige toon wat jij wilt van de leerling. Ga niet in op uitspraken als ‘hij praatte toch ook?’. Als de leerling aangeeft iets niet te willen, herhaal je je boodschap op dezelfde toon. Blijft een leerling ongewenst gedrag vertonen? Geef pas straf ná een waarschuwing. Begin met een kleine straf: zet de leerling bijvoorbeeld apart. Heeft dat ook geen effect? Geef dan een flinke straf: stuur de leerling bijvoorbeeld de klas uit. In dit filmpje vertelt Peter Teitler, auteur van het boek Lessen in orde, er meer over.
De vijf tips in dit artikel zijn gebaseerd op dit artikel van Leraar24 en twee artikelen van de Algemene Onderwijsbond: Orde in de klas en Orde houden in klas. Daar staan nog veel meer handige tips en manieren in. En wat je ook doet om aandacht van leerlingen terug te krijgen, doe wat bij je past. Blijf trouw aan je eigen stijl van lesgeven. Dat kun je alleen maar doen door veel ervaring op te doen.
Hoe behoud jij de aandacht van de leerlingen in je klas? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
