Samenwerken in een team? Dan het liefst met mensen die een beetje hetzelfde zijn als jij. Of toch niet? De teamrollen van Belbin laten zien dat je voor een succesvolle samenwerking juist een mix van verschillende samenwerkingsstrategieën nodig hebt. Met de 21e-eeuwse vaardigheden hoog op de agenda, zijn de teamrollen niet alleen voor jou handig in de samenwerking met collega’s. Ook voor leerlingen zijn ze onmisbaar.
In een groep gedraagt iedereen zich op een andere manier. Iedereen communiceert anders en iedereen gaat anders met elkaar om. De negen teamrollen van Belbin beschrijven de verschillende types wanneer het gaat om samenwerken in een team. Ieder type heeft daarbij eigen talenten en valkuilen. Deze onderlinge verschillen vormen voor de samenwerking geen probleem, verschillende types vullen elkaar juist aan. Door verschillende samenwerkingsstijlen te combineren, ontstaat een succesvol team.
Iedereen een eigen rol
Door in de klas te oefenen met de teamrollen van Belbin, maak je leerlingen duidelijk dat het succes van een team afhankelijk is van een goede mix van verschillende rollen. Allereerst leren de leerlingen omgaan met verschillen. Niet iedereen werkt hetzelfde. Wanneer leerlingen kunnen omgaan met verschillende vormen van samenwerken, kunnen ze de verschillen vervolgens ook benutten. Omdat leerlingen hun eigen rol onderzoeken, ontdekken ze wie ze zijn en waar hun talenten liggen. Ze leren kwaliteiten en valkuilen herkennen. Dit draagt bij aan de persoonlijke ontwikkeling van de leerling. Daarnaast ervaren leerlingen dat ze anderen nodig hebben en samen sterker staan.
Prettige sfeer in de klas
Nog een reden om met Belbin’s teamrollen aan de slag te gaan: inzicht in teamrollen is nuttig voor de toekomst, maar leidt daarnaast in veel gevallen direct tot een prettigere sfeer in de klas. Het verbetert de samenwerking, onder meer door toegenomen respect voor elkaar. Dankzij Belbins teamrollen wordt duidelijk dat iedereen ook minder sterke kanten heeft. Daarnaast raakt de samenwerking ook aan andere vaardigheden zoals onderhandelen, luisteren, doorzetten en observeren. Omdat er aandacht is voor ieders persoonlijke teamrol, zullen leerlingen bovendien ervaren dat ze echt gezien worden. Zo is jouw klas straks een echt team.
Teamrollen in de klas
Sinds de 21e-eeuwse vaardigheden hun intrede hebben gedaan in het onderwijs, zijn de teamrollen niet langer voorbehouden aan volwassenen. Ook voor leerlingen zijn ze relevant. Succesvol samenwerken en communiceren is immers een onmisbare vaardigheid voor de toekomst. In lijn hiermee ontwikkelde Marion Coolwijk het spel Team Toppers – kwaliteiten en talenten herkennen en gebruiken. In dit bordspel zijn Belbins teamrollen vertaald naar jongeren. Dankzij de verschillende werkvormen is dit spel perfect lesmateriaal voor in de klas.
Leerprojecten voor een succesvol team
Ook bestaan er diverse leerprojecten waarin leerlingen in projectgroepen leren hoe ze de teamrollen bewust kunnen inzetten voor succesvolle teams. Het Teamrol Expertise Centrum ontwikkelde training voor mbo-studenten, gericht op het verbeteren van samenwerkingsvaardigheden. Voor het vo bestaat er een speciaal lesprogramma: Teamplay met Belbin. In dit programma van zes tot acht lessen werken leerlingen volgens het SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling) bovendien aan de 21e-eeuwse vaaridheden en burgerschap.
Belbin-tips voor in de klas
Geen methode en toch met de teamrollen aan de slag? Tools4trainers biedt onlinemateriaal waarmee je Belbins teamrollen in de klas kunt behandelen. Via online groepsrollentest krijgen leerlingen inzicht in hun persoonlijke kwaliteiten. Bespreek vervolgens hoe de verschillende rollen elkaar aanvullen. Of laat leerlingen zelf teams samenstellen en beargumenteren waarom hun team een topteam is.
Hoe besteed jij aandacht aan het verbeteren van de samenwerking in de klas? Laat een reactie achter via
onderstaand reactieformulier.
