Tussen jongens en meisjes bestaan verschillen in leesplezier. Uit het internationale onderzoek PIRLS blijkt dat Nederlandse meisjes in de basisschoolleeftijd in hun leesvaardigheid bijna een heel schooljaar voorlopen op jongens. Wil je jongens in de klas gemotiveerd krijgen voor lezen? In dit artikel geven we tips om jongens aan het lezen te krijgen.
Jongens lezen minder dan meisjes. Ze zijn minder gemotiveerd om een boek te pakken en ze scoren gemiddeld gezien lager op leesvaardigheid. Overigens geldt dat natuurlijk niet voor alle jongens. Het is daarom belangrijk om ook oog te hebben voor andere factoren die van invloed zijn zoals schoolniveau, sociaaleconomische klasse, culturele achtergrond, etc.
Niet hetzelfde brein
Het verschil tussen jongens en meisjes is deels aangeboren: zo hebben jongens en meisjes niet hetzelfde brein. De hersengebieden die samenhangen met taalvaardigheid rijpen bij meisjes eerder dan bij jongens.
Alleen voor meisjes?
Verschillen in leesplezier tussen jongens en meisjes zijn ook aangeleerd. Zo krijgen jongens onbewust het beeld dat lezen meer iets voor meisjes is. Thuis wordt de leesopvoeding vooral uitgeoefend door moeders. En omdat er op school meer juffen dan meesters zijn, zien jongens op school ook vooral lezende vrouwen.
Zo krijg je jongens aan het lezen
De afgelopen jaren zijn er diverse onderzoeken gedaan naar de verschillen in lezen tussen jongens en meisjes. Daaruit zijn allerlei aanbevelingen gekomen. We zetten drie tips waarmee je jongens kunt verleiden om te gaan lezen voor je op een rij:
Tip 1: Jongens (en meisjes) zijn gebaat bij een grote ouderbetrokkenheid
Ouders hebben veel invloed op de leesontwikkeling van kinderen. Voor jongens zijn vooral hun vaders (en andere mannelijke rolmodellen) belangrijk. Uit onderzoek blijkt namelijk dat voorlezende vaders, die zelf ook regelmatig een boek lezen, als positief en stimulerend leesvoorbeeld dienen voor hun kinderen. Organiseer bijvoorbeeld een (voor)leesmiddag voor kinderen en vaders. Of nodig een mannelijke schrijver uit en laat hem vertellen over zijn werk.
Tip 2: Leer kinderen dat lezen niet alleen voor meisjes is
Organiseer leesactiviteiten waarbij een ‘jongensonderwerp/jongensboek’ centraal staat (maar benoem dat niet als zodanig). Lees veel voor uit boeken die ook jongens leuk vinden. Met oudere kinderen kun je het verschil in leesvoorkeuren ook bespreken, bijvoorbeeld in een boekenkring: Zien jongens lezen als een meisjesactiviteit? Waarom dan? Je doel is om de mogelijk negatieve groepsdruk te verminderen.
Tip 3: Breng kinderen in contact met een breed en gedifferentieerd leesaanbod
Kinderen die kunnen kiezen uit een breed leesaanbod lezen meer en met meer plezier. Richt je daarbij niet op typische jongens- en meisjesboeken. Het is beter om alle kinderen te leren dat lezen voor iedereen is en dat er in principe geen grenzen zitten aan wat je kunt lezen. Speel in op de wensen van het individuele kind. Is het tijd om de schoolbibliotheek aan te vullen? Laat jongens dan eens een lijst maken met boeken die zij leuk vinden.
Tip 4: Erken de behoeften van jongens en dwing hen niet tot lezen
Merk je dat een jongen wel heel erg zijn best doet om een boek te lezen, maar het gewoon écht niet leuk vindt? Vraag hem dan of hij liever een ander boek wil uitkiezen. Als je zelf een boek niet leuk vindt, leg je het toch ook aan de kant?
Verder lezen
De brochure Kwestie van lezen, die ook mede is gebruikt voor het schrijven van dit artikel, geeft veel achtergrondinformatie en adviezen. In dit artikel lees je meer tips om kinderen aan het lezen te krijgen. Ook hier vind je meer leuke lesideeën waarmee je jongens kunt verleiden tot lezen, zoals de werkvorm ‘Kraak de code’. Meer weten over jongensgedrag? Lees dan het artikel beter omgaan met jongensgedrag.
Hoe verleid jij jongens tot lezen? Deel je best practice via onderstaand reactieformulier.
