Mag je als bedrijf geld verdienen aan het leveren van mondkapjes tijdens een crisis? En zo ja, hoeveel?
Sywert van Lienden heeft afgelopen zondag in het tv-programma Buitenhof excuses gemaakt voor het verdienen van negen miljoen euro aan mondkapjes die hij met zijn bedrijf geleverd heeft aan de Nederlandse overheid. De afgelopen weken kwamen De Volkskrant en het platform voor onderzoeksjournalistiek Follow the Money keer op keer met nieuws over de deal van negen miljoen euro. Het leidde tot een mediastorm van jewelste. Van Lienden zegt daarover in het tv-programma Buitenhof dat hij: “Compleet kapotgemaakt en vernederd” is.
Mondkapjes
We gaan even terug de tijd in. Tijdens het voorjaar van 2020 was de coronapandemie in volle hevigheid losgebarsten. We wisten nog weinig over het virus. Wel werd er overal in de wereld geprobeerd om aan beschermingsmiddelen te komen. Er ontstond een run op maskers en mondkapjes. Om te helpen besloot Sywert van Lienden met twee partners Stichting Hulptroepen Alliantie op te richten. Deze stichting zou met hulp van het Nederlandse bedrijfsleven mondkapjes gaan produceren in het buitenland, en deze naar Nederland vliegen. Dit gebeurde zonder winstoogmerk: er zou geen winst gemaakt gaan worden.
Na onderzoeksjournalistiek van De Volkskrant en Follow the Money, weten we dat naast de stichting een bedrijf is opgericht. Dit bedrijf is ook van Van Lienden en partners en heet Relief Goods Alliance. Met dit bedrijf zijn voor 100,8 miljoen euro aan mondkapjes geleverd aan de Nederlandse overheid, en daar is winst mee gemaakt. Er werden minder risico’s geleden dan begroot en wat resulteerde is meer dan 28 miljoen euro winst; waarvan 9 miljoen euro voor Van Lienden zelf.
Een eerlijke deal?
De markt voor mondkapjes explodeerde in het voorjaar van 2020. De prijzen schoten omhoog en de leveringen werden niet zeker. Het ministerie van Volksgezondheid (VWS) heeft in De Volkskrant laten weten dat de mondkapjes van Van Lienden binnen de prijsmarge viel en dat de kwaliteit goed was. Op dat moment was dat het belangrijkst. Anders hadden de Nederlandse ziekenhuizen misschien te weinig beschermmiddelen gehad. Minister van Volksgezondheid Tamara van Ark reageerde op de gemaakte winsten met de opmerking: “Het beeld dat er grote winst gemaakt zou zijn aan een internationale crisis is niet goed.” Van Lienden heeft dit afgelopen weekend geprobeerd. Maar zijn deze excuses genoeg? En; waar ligt de grens aan geld dat je mag verdienen? Wat denk jij?
Downloads:
Bronnen:
Bron 1: Van Lienden noemt miljoenenwinst onuitlegbaar
Bron 2: Nog veel vragen over mondkapjesdeal Van Lienden
