Lerarenopleidingen moeten docenten in opleiding beter voorbereiden op een loopbaan die breder is dan alleen het leraarschap. Die aanbeveling doet Marian Thunnissen, lector Dynamische talentinterventies bij Fontys Hogeschool HRM en Psychologie, in een recent onderzoek.
Dit artikel van Tim Durlinger verscheen eerder op bron.fontys.nl.
Waar voorheen mensen uit het bedrijfsleven werden gevraagd om les te gaan geven, voelen inmiddels steeds meer docenten de behoefte om hun opgedane kennis en kunde ook buiten het onderwijs te etaleren. “Mensen creëren tegenwoordig sneller een werkomgeving die beter past bij waar ze goed in zijn en wat ze leuk vinden. Een 40-jarig dienstverband bij één werkgever is eigenlijk geen gemeengoed meer,” aldus de lector. Thunnissen deed voor Universiteit Utrecht – haar andere werkgever – onderzoek naar hybride docenten, ook wel baancombineerders genoemd. In het onderwijs combineert een op de acht leraren een baan als docent met een andere betrekking; in loondienst of als zelfstandige.
Vervolg van het onderzoek
Het onderzoek heeft ondertussen een vervolg gekregen bij Fontys. “We bekijken het HRM-beleid binnen een aantal (koepels van) scholen in onze regio”, zegt de lector. “Wat doen ze om hybride docenten beter te faciliteren? Daarbij werken we samen met het Fontys-lectoraat Wendbare onderwijsprofessionals.” Daarnaast start de organisatie Brainport Development dit jaar, in samenwerking met een aantal bedrijven in de regio in en rond Eindhoven zoals ASML, een pilotproject. Het doel is om werknemers te laten proeven van het hybride docentschap bij scholen in de regio. Thunnissen: “Samen met het Fontys-lectoraat Business Entrepreneurship gaan wij monitoren hoe alle betrokkenen dat ervaren.”
Aantrekkelijk of belastend?
Voor haar onderzoek interviewde Thunnissen vorig jaar twintig hybride docenten. “We waren vooral nieuwsgierig naar hun motivatie om voor een combinatiebaan te kiezen. Wat maakt die zo aantrekkelijk? Of misschien wel belastend? En zijn ze van plan om deze constructie te continueren?” De reden om als hybride docent aan de slag te gaan, zit ‘m volgens haar met name in de uitdaging en variatie in het werk. Sommigen gaven aan eerder opleidingen te hebben gevolgd waarmee ze in hun baan als docent niet veel konden. Om daar toch de vruchten van te plukken, zochten ze een tweede baan.
Het onderwijs verlaten
De hybride docenten die Thunnissen voor haar onderzoek sprak, gaven meestal aan het onderwijs te zullen verlaten als ze in de knel komen te zitten. Daarmee zou ook hun kennis en kunde voor het onderwijs verloren gaan. “Wat veel mensen als belastend ervaren, is het afstemmen van twee banen: met roosters, geen begrip van collega’s, twee mailboxen. Als dat te veel energie kost, kiezen de meesten ervoor om te stoppen als docent. Al zien sommigen er juist een uitdaging in.”
Weinig flexibiliteit
Wat dat betreft is er volgens haar nog weinig flexibiliteit in het onderwijs. Voor een deel zit ‘m dat in de roosters en jaarprogramma’s die al ruimschoots van tevoren vastliggen. “Collega’s hebben ook het idee dat de ruimte moet komen uit de andere baan. Hybride docenten worden verondersteld naar een onderwijsoverleg te komen op een dag dat ze niet voor de opleiding werken. Tegelijk zijn ze blij met de vakantieperiodes in het onderwijs, omdat die ze veel tijd geven om in hun andere baan te stoppen,” aldus Thunnissen.
In haar aanbevelingen schrijft de lector dat lerarenopleidingen iets moeten doen aan de voorbereiding van studenten op variëteit in hun loopbaan. “Anderzijds denk ik dat er op scholen zelf meer aan moet worden gedaan, door hybride docenten beter te faciliteren en een plek te geven. Dat zijn we nu aan het onderzoeken.”
Niet al druk genoeg?
“We kregen inderdaad de vraag of je dat wel moet willen. Maar als je daaraan vasthoudt, verandert er niets”, pareert Thunnissen. “Niet alleen kan de hybride docent een bijdrage leveren aan het arbeidsmarktvraagstuk. Wanneer je met elk been in een andere wereld staat, kun je vanuit die positie het onderwijs innoveren.”
Ben jij een hybride docent en wil jij graag jouw ervaring delen? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
