Toen op 11 mei de basisscholen gedeeltelijk opengingen, stonden veel scholen voor een pittige uitdaging waar ze zelf een vorm voor moesten vinden. Waar de ene school ervoor koos om kinderen om de dag les te geven, koos de andere voor opgesplitste klassen die halve dagen les kregen. In dit artikel lichten we verschillende aanpakken uit en delen we hun ervaringen en oplossingen.
Bron: Nationale Onderwijsgids
Helft ’s-morgens, helft ’s-middags
Op basisschool De Wilge in Hilversum komt de ene helft van de klassen ‘s morgens en de andere helft ’s middags naar school. Leerkracht Rianne van Leeuwen legt uit dat de school het belangrijk vindt om de kinderen elke dag te zien. De focus ligt op de essentiële vakken zoals rekenen en taal.
Ruimte voor vrijere vakken?
Nadelen aan deze oplossing zijn er ook. Van Leeuwen had liever gezien dat de leerlingen om de dag naar school waren gegaan. “Nu hebben we maar 2,5 uur per groep. Daarin kun je zo weinig behandelen. Ik snap dat de hoofdvakken het belangrijkst zijn, maar ook vrijere vakken als muziek en kunst zijn nodig.” Maar de school vindt het toch belangrijker om de kinderen elke dag te zien.
Verschillende starttijden en ingangen
Op het sbo gaat het er anders aan toe, daar gaan de leerlingen vijf volledige dagen naar school. Op De Horizon in Zoetermeer, waar Sabine Princen lesgeeft aan groep 8, werken ze met verschillende starttijden. Haar groep begint om vijf over halfnegen, net als twee andere groepen die via verschillende ingangen de school in druppelen. Twintig minuten later volgen nog drie groepen en om tien over negen starten de laatste drie groepen.
Net als altijd: hele klassen
Basisschool Futura in Heerenveen heeft een andere aanpak en laat de hele klassen naar school komen. Directeur Fenny Heidema stelt: “Wij hebben gekozen voor hele klassen. Halve klassen vind ik niet goed voor de groepsvorming. Bovendien is het leerrendement ’s middags lager dan ’s ochtends. Als je groepen opsplitst, heeft de ene groep dus meer profijt van de lessen dan de andere.”
Heidema kan voor deze aanpak kiezen omdat het een kleine school is met vijftig leerlingen. Futura geeft les volgens het O4NT-principe – wat staat voor Onderwijs voor de Nieuwe Tijd – dat gericht is op de nieuwe tijd. Specialisten geven workshops, kinderen leren programmeren en werken op iPads.
Zo gaan deze scholen om met praktische zaken
1,5 meter afstand blijkt vermoeiend
Princen geeft aan dat het wel vermoeiend is om continu 1,5 meter afstand te houden: “Als een leerling uitleg nodig heeft, kom je automatisch dichterbij.” Daarnaast is het lastig dat Princen meerdere leerlingen heeft die 13 jaar zijn. Zij moeten ook onderling 1,5 meter afstand houden. “Maar het zijn toch pubers, ze staan vaak in groepjes. Soms kneep ik een oogje dicht.”
Handenwassen in shifts
Het wassen van de handen is nogal een organisatieklus. Princen laat de kinderen direct bij binnenkomst de handen wassen, vijf in de klas, vijf op het jongenstoilet en vijf op het meisjestoilet. Dit gebeurt daarna nog drie keer, verspreid over de dag. Ook op De Wilge en Futura worden de handen veelvuldig gewassen.
Inrichting lokaal en looproutes
Op De Horizon staan de tafels uit elkaar en zijn er looproutes gemaakt. De Wilge laat de inrichting van het lokaal over aan de leerkracht. Van Leeuwen houdt naast ieder kind een tafel vrij. Op Futura volgen de kinderen normaal workshops in ateliers en hebben ze geen vast lokaal. Dit is snel aangepast naar een vast lokaal, waarbij de leraren van plek wisselen.
Ouders
Bij De Horizon zetten ouders de kinderen buiten het schoolplein af, alleen de kleuters mogen tot op het schoolplein worden begeleid. Voor de ouders zijn looproutes uitgestippeld. Futura heeft speciale ophaal- en afzetplekken gemarkeerd.
Buitenspelen en gym
Op De Wilge is buitenspelen alleen weggelegd voor de kleuters en voor groep 3. Er wordt tijdelijk geen gym gegeven. De leerlingen van De Horizon volgen wel gymles, maar dat gebeurt buiten. Op Futura geeft de buurtcoach gym op een veld buiten de school.
Mondkapjes en andere bescherming
Op De Horizon mogen leerkrachten zelf bepalen of ze een mondkapje willen dragen. Eén oudere leerkracht doet dat. Enkele kinderen op Futura dragen beschermende kleding, maar Futura stelt dat niet verplicht. De Wilge stelt plexischermen beschikbaar voor leerkrachten die dat voor hun bureau willen.
Tijdrovende taken voor thuisblijvende leerkrachten
Niet iedere leerkracht kan voor de klas staan, bijvoorbeeld om medische redenen of vanwege zwangerschap. Deze leerkrachten helpen op De Wilge met de tijdrovende klussen, zoals het klaarzetten van opdrachten.
Thuisblijvers soms geen les
Niet alle kinderen verschijnen op school. De Wilge heeft daar duidelijke richtlijnen voor: als een kind om medische redenen thuis is, krijgen ze online onderwijs. Vinden de ouders het te spannend, dan biedt de school niets aan: “Ze mogen van de overheid weer naar school, dus dan verwachten we ook dat ze weer komen.”
De Horizon geeft thuisonderwijs via opdrachtpakketten aan elk kind dat thuisblijft. Er is gelegenheid tot het stellen van vragen via Teams. Futura gaat het gesprek aan met ouders, om te zien wat er mogelijk is. Kinderen die thuisblijven moeten dan wel echt aan het werk gaan.
Hoe bevalt het?
Ondanks alle praktische bezwaren zijn leerkrachten vooral blij om weer voor de klas te staan. Zowel Princen als Van Leeuwen geven aan blij te zijn weer fysiek les te geven. Beiden hebben de interactie met de kinderen gemist. Videobellen is toch net even anders; je weet niet hoe een kind zich echt voelt. Princen besluit: “Sommige leerlingen hadden het de afgelopen weken niet gemakkelijk. Maar ze zijn zo veerkrachtig. Ze staan op en gaan weer door. Bewonderenswaardig.”
Wil je meer weten over de eerste uitkomsten van het afstandsonderwijs?
Meld je dan aan voor het webinar ‘Kansen uit afstandsonderwijs’
Malmberg geeft op woensdag 10 juni een webinar waarin onderwijskundige Arjanne Hoogerman je meeneemt door de eerste uitkomsten van het afstandsonderwijs.
Welke les neem jij mee na maanden van onderwijs op afstand en de gedeeltelijke openening? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
