Aandacht voor de werking en invloed van media speelt al jaren een rol in het onderwijs. Eerst heette dit media-educatie, maar die term is in 2005 door de Raad voor Cultuur omgedoopt tot “mediawijsheid”.
We hebben het vaker gehad over mediawijsheid. De vorige keer hebben we de nadruk gelegd op het kritisch beoordelen van de geboden informatie en dat zelfs docenten dit niet doen als het om informatie buiten hun vakgebied gaat. Deze keer willen we de nadruk leggen op de grootte van de digitale voetafdruk.
De digitale voetafdruk is het totaal aan sporen dat u achterlaat op het net. De grootte van de voet wordt bepaald door de hoeveelheid sporen die u virtueel achterlaat. Dus als u ergens een enquête invult, lid wordt van een sociaal netwerk site of registreert op een forum, wordt uw digitale voetafdruk groter.
Het onlangs in opspraak gekomen Hilversumse mediabedrijf Advance heeft volgens eigen zeggen een ‘interactieve relatie’ met 2,2 miljoen Nederlanders. Van ongeveer 300 duizend van hen zijn meer dan honderd persoonskenmerken bekend. Door enkel verschillende testen en onderzoeken op het internet aan elkaar te koppelen, is het bedrijf in staat om een gedetailleerd beeld te krijgen van een grote hoeveelheid Nederlanders. Dit is volgens het College Bescherming Persoonsgegevens mogelijk in strijd met de Wet op de Persoonsgegevens en zij doet hier nu ook onderzoek naar.
Andere organisaties, zoals Facebook, passen hun gebruikersovereenkomst zo aan dat alle informatie (foto’s, berichten naar andere gebruikers, weblogs enz) die achter wordt gelaten op het platform, automatisch aan de site toebehoort. Dit betekent dat zelfs wanneer de gebruiker zijn account heeft verwijderd, Facebook het recht heeft om afbeeldingen te gebruiken. Dus de voetafdruk is ook nog eens blijvend!
Ook scholieren denken vaak niet na over hun digitale voetafdruk. De enorme hoeveelheid informatie die al beschikbaar is via het sociale netwerk Hyves illustreert dit goed. Scholieren staan er niet bij stil dat informatie uit deze sites kunnen worden gebruikt voor andere doeleinden dan enkel het willen behoren tot een community.
De omgang met media verdient meer aandacht in de klas, ook vanwege de enorme opmars van ICT in het onderwijs. Er is echter nog weinig lesmateriaal voorhanden, waardoor leraren zich vaak incompetent voelen om mediawijsheid in de klas te behandelen.
