Een verwarrende week was het: het OESO-rapport Education at a glance laat zien dat leerkrachten in Nederland meer voor de klas staan dan in de meeste andere OESO-landen en daarbij zijn de klassen ook nog groter (kijk hier voor de algemene conclusies zonder de statistieken). En dan wordt er dinsdag waarschijnlijk alweer een bezuiniging van 140 miljoen op onderwijs aangekondigd. En voor volgend jaar 427 miljoen. Dat zal niet makkelijk tot kleinere klassen leiden.
PISA (Programme for International Student Assessment) is ook een OESO-onderzoek. Ik zou die twee wel eens naast elkaar willen zien, dat we de effecten op de kwaliteit van het onderwijs eens kunnen aflezen.
Maar goed nieuws: door de crisis zal het lerarentekort teruglopen, zo stelde SER-voorzitter Rinnooy Kan in januari. Allerlei mensen die elders geen emplooi meer vinden kunnen gewoon het onderwijs in. Het onderwijs ‘is namelijk stabiel en biedt vastigheid’. Het blijft beetje een armoedige redenering. Het onderwijs is een sector waarin professionals werkzaam behoren te zijn die na jarenlange studie in een vakgebied en in didactiek zich ontfermen over de toekomst: de jonge mensen die aan hen zijn toevertrouwd. Het is een sector die daardoor ongeschikt is voor mensen die ‘dan maar’ in het onderwijs gaan werken. Voor mensen die eigenlijk opgeleid zijn om iets anders te doen en voor wie het onderwijs tweede keus is. Wat doen die mensen als de economie weer aantrekt? En houden ze het wel vol? Je moet naast stevig opgeleid ook gek zijn. Gek op leerlingen welteverstaan. En een flink uithoudingsvermogen hebben, creatief zijn, je gevoel voor humor mag nooit op zijn. Vul maar aan, er is genoeg over te zeggen.
In mijn zoektocht naar de OESO-statistieken kwam ik nog een leuke iPhone-app tegen: het OECD Factbook 2009. Een schat aan economische informatie rond 12 thema’s: Education natuurlijk, maar ook Population and migration, Prices, Energy, Labour, Public finance, Quality of life enz. Het is overigens ook online te raadplegen. En nu we toch bij de apps zijn uitgekomen, kijk dan ook even bij de Taalmeester, een applicatie van Teleac, voortspruitend uit het televisieprogramma. De Taalmeester app bevat een quiz waarmee ook vragen uit de televisie-aflevering gespeeld kunnen worden.
Hans Pieterson die vorig jaar de Onderwijsvanmorgen-Award won met zijn filmpjes over de Duitse naamvallen, heeft ook iets leuks ontwikkeld om taal te oefenen: de Taalscheurkalender. Iedere dag staat er een taalvraag op de kalender. Wel morgen terugkomen voor de oplossing. Hans heeft natuurlijk ook een Rekenscheurkalender gemaakt. Leuk als klein opwarmertje om de dag of de les mee te beginnen.
Opgezweept door de SER-voorman ben ik eens op zoek gegaan naar bruikbare sites over de crisis. Ik heb er zelf vaak grote behoefte aan om een goed eind de geschiedenis in te duiken en te zien dat ‘het’ vroeger beter noch slechter was maar dat wij in oneindige beweging zijn en dat er op ieder niveau weer patronen te ontdekken zijn. Mijn startvraag: is er een vergelijking te maken met 1929?
Voor de achtergrond van de crisis, met allerlei links, kunnen leerlingen naar de site van de Geschiedeniscanon, En toen Nu. Misschien heb ik niet goed gezocht, maar bij Beeld en Geluid vond ik niet heel makkelijk bruikbare informatie. Op Anno weer wel veel informatie en beeld over de crisisjaren uit de vorige eeuw. ‘Crisistijd’ intypen op geschiedenis.vpro.nl levert ook van alles op, maar ik zal toch zelf parallellen met het nu moeten trekken.
Het IISG heeft maar liefst zeven economische crises bijelkaar gezet, de Tulpenmanie (1637), de Speculanten (1720), de Bankroetiers (1763), de Avonturiers (1822, waarbij een frauduleuze generaal een heel land verzon en honderden speculanten letterlijk het bos – van Midden-Amerika -instuurde), uiteraard de grote Depressie uit de jaren dertig, de oliecrisis (1973) en de huidige kredietcrisis. Bekijk ook de leeslijst!
Er zijn wel columnisten die, vooral voor beleggers, zich gebogen hebben over de parallellen: Harry Geels benadrukt de verschillen in zijn Telegraaf-column 10 verschillen met de jaren 30 en ook op de site van het Nationaal Archief worden vanuit historische stukken (Inventaris van het archief van het Nationaal Crisis Comité (NCC), 1931-1936) de verschillen benadrukt. Ik ben er nog niet uit, maar waarschijnlijk is het ook zo simpel niet. Maar weer wachten tot we na 50 jaar bezinking en studie er een patroon in kunnen ontdekken.
