Kent u dit filmpje? De jongens van Draadstaal zetten scherp neer dat we moeten beslissen of we orgaandonor willen worden. In het humorvolle filmpje zie je een jongen met allerlei ‘handicaps’: hij heeft geen voeten, geen handen en hij is via allerlei draden verbonden met een aggregaat. Hij vertelt welke organen hij allemaal al heeft gedoneerd. De boodschap die hij tussen de regels door geeft, is dat hij wél durft na te denken over de dood en anderen niet.
Kinderen mogen zich vanaf 12 jaar inschrijven in het donorregister, maar zodra ze 18 zijn, krijgen ze expliciet de vraag voorgelegd of ze zich als donor willen laten registeren. Veel jongeren weten op dat moment echter niet goed waar ze ja of nee tegen zeggen.
Aandacht
Onlangs werd de Donorstand van Nederland gepresenteerd om mensen te motiveren hun keuze rondom donorschap te registreren. De donorstand geeft inzicht in geografische verschillen: in welke plaatsen/regio’s/provincies zijn veel (of juist weinig) mensen geregistreerd als donor.
Wat kun je ermee in de les?
Er zijn opdrachten waarmee je leerlingen kunt helpen om zich een mening te vormen over orgaandonatie. Het bovenstaande filmpje van Draadstaal is daarbij een mooie les- en eyeopener en wordt daarom ook gebruikt bij lesidee 3 (zie hier onder).
Idee 1 – Maak een filmpje over orgaandonatie
Als redactie van een tv-programma gaat de klas een informatief item van ongeveer 5 minuten maken over het onderwerp ‘orgaandonatie’. Om dit goed te kunnen doen, moet er een draaiboek gemaakt worden.
1. Verdeel de leerlingen in redactiegroepjes van 3 personen. Ieder groepje verzamelt informatie over één deelonderwerp. Eén groepje vormt de eindredactie.
2. Bepaal samen als klas welke onderwerpen aan bod komen in het tv-item. Denk aan:
- Hoe groot is het tekort aan donoren?
- Welke organen en weefsels kunnen gedoneerd worden?
- Wat is het donorformulier?
- Hoe ziet het donatietraject eruit?
- Zijn er manieren om het aantal donoren te vergroten?
- Hoe functioneert het orgaan na de transplantatie?
3. De vragen die jullie willen beantwoorden, kunnen verdeeld worden over de groepjes. Vervolgens gaat elk groepje informatie verzamelen om de vragen te beantwoorden. De eindredactie helpt de groepjes waar nodig. Let op dat er geen dubbele informatie wordt gegeven en houd de tijd (deadline) in de gaten.
4. Voeg alle onderwerpen samen en maak er een duidelijk draaiboek van met een logische opbouw (taak eindredactie).
5. Film het nieuwsitem.
Het maken van de film is een tijdrovende opdracht, maar kan bijvoorbeeld samen met een collega CKV uitgevoerd worden. U kunt de leerlingen dit werkblad over video ter ondersteuning aanbieden.
Idee 2 – Vorm je mening en presenteer je stellingen
1. Vorm groepjes van 4 personen. Per groepje heeft iedere leerling een rol: patiënt, voorstander van orgaandonatie, tegenstander van orgaandonatie en een arts.
2. Noteer per rol de 4 belangrijkste argumenten waarom je vóór of tegen orgaandonatie bent en discussieer 15 minuten over deze vraag.
3. Presenteer de argumenten in de klas. Dat hoeft niet altijd door middel van een PowerPoint te gaan (zie het werkblad bij lesidee 3 voor andere manieren van presenteren).
Idee 3 – Enquêteer je klasgenoten
1. Geef leerlingen de opdracht bij hun klasgenoten te achterhalen wat ze weten over orgaandonatie en wat hun mening erover is.
2. De leerlingen maken een enquête waarin ze vragen stellen. Ze kunnen de enquête op papier (tekstverwerker) maken, maar ook een online enquête maken en laten invullen.
3. De leerlingen verwerken de antwoorden en presenteren ze in de klas.
Een uitgewerkte versie van deze opdracht vind je in dit werkblad (voor leerlingen).
Vervolgsuggesties
- Laat de leerlingen een stuk schrijven voor de schoolkrant of de schoolwebsite. Dit is een goede manier om orgaandonatie onder de aandacht te brengen bij de ouders en het meer bespreekbaar te maken.
- Nodig een gastspreker uit, bijvoorbeeld een arts, een donor, een ontvanger van een donororgaan of een nabestaande van een donor. Laat de leerlingen vooraf vragen bedenken die eventueel al in digitale vorm gemaakt kunnen worden op Glogster.com. Na het gastbezoek kan er dan meteen een online verslag van worden gemaakt in de vorm van een digitale poster (Glog), inclusief foto’s en video’s.
Bronnen ter informatie
- Eigenwijzer infoblok over orgaantransplantatie (bovenbouw havo/vwo bij thema Moderne biotechnologie).
- Campagnesite van diverse organisaties met info en de mogelijkheid om te registreren.
- Donorvoorlichting.nl: spreekt voor zich.
- Gezamenlijke site van vier patiëntenorganisaties
- Uitzending De Grote Donorshow op 1 juni 2007