Orde houden in de klas. Voor veel docenten een stuk makkelijker gezegd dan gedaan. Maar hoe komt dat nou eigenlijk? Volgens René Kneyber, vmbo-docent en schrijver, heeft dat te maken met een gebrek aan structuur in de klas. Meteen het schooljaar streng beginnen – misschien iets te streng zelfs – is daarbij de sleutel.
Persoonlijk en professioneel
Volgens Kneyber is er een verschil tussen persoonlijke en professionele grenzen. Als mens vindt u het vast niet zo’n probleem dat jongens soms een petje dragen. Maar als u als docent de hele dag tegen die petjes aan zit te kijken dan is het veel aannemelijker om bezwaar te hebben. De professionele grenzen zijn vaak wat strakker. Het is belangrijk om altijd van die grenzen uit te gaan: liever iets te streng dat iets te losjes. Op die manier weten de leerlingen namelijk altijd waar ze aan toe zijn. “Wees niet jezelf maar professioneel”, is dan ook het credo van Kneyber.
Routine
Een van de belangrijkste punten is routine, want: routine geeft rust. Wisselmomenten in de klas – van de boeken pakken tot overschakelen naar een filmpje op het smartboard – zijn cruciale momenten waar je als docent routine in kunt aanbrengen. Iedere keer bij zo’n overschakeling hetzelfde doen zorgt ervoor dat leerlingen het vanzelf gaan doen. Dat in combinatie met een soms iets te strenge basishouding zorgt ervoor dat leerlingen te allen tijde weten waar ze aan toe zijn. Dit is een preventieve manier om ordeproblemen te voorkomen.
De allerlaatste keer
Herinnert u zich die keer dat u een van uw leerlingen ‘voor de allerlaatste keer’ waarschuwde? En dat u dat de les daarvoor eigenlijk ook al had gedaan? Waarschuwingen kunnen gevaarlijk zijn volgens Kneyber. Bij die laatste waarschuwing begint het namelijk pas. Dan komen ‘de verkenners’ in actie: Hoe ver kunnen we nog gaan bij deze docent? Meent hij het deze keer wel echt? Als u een waarschuwing geeft is het van belang dat deze ook echt geldt. Woorden moeten altijd iets betekenen voor leerlingen, dus wat u zegt dat gaat gebeuren.
U kunt dit in de hand werken door zo specifiek mogelijk te formuleren wat u verwacht van uw leerlingen. U wilt niet dat ze zelfstandig aan het werk gaan, maar dat ze vijf minuten stil aan het werk gaan. Geen geklets en vragen tussendoor. Of vertraag uw stem als uw leerlingen niet luisteren. Waarom? Dat en nog veel meer tips en tricks over ordehandhaving vindt u in de boeken van Kneyber. Naast schrijven staat Kneyber al een jaar of elf voor vmbo-klassen en geeft hij trainingen rond klassenmanagement. Kijk voor meer informatie op zijn website.
Waar loopt het bij u weleens spaak als u orde wilt houden in de klas? En wat is juist uw meest succesvolle manier om de orde in de klas te bewaren?
