Waar moet een “outstanding education leader” in 2013 aan voldoen? Dit was één van de vragen die tijdens de paneldiscussie op de afgelopen Bett 2013 in Londen werd gesteld. Het event brengt ieder jaar zo’n 35.000 internationale professionals uit de educatieve sector samen. Het is een belangrijk congres om kennis te nemen van innovatieve onderwijstechnologieën en inspiratie op te doen over hoe deze zijn toe te passen in de les.
Tegelijkertijd is Bett een goed moment om van gedachte te wisselen over ontwikkelingen binnen de sector. Een van de onderwerpen dit jaar was de verandering in de opvatting over leiderschap binnen een educatieve instelling. Hoewel de focus op kwaliteit van het onderwijs nog altijd een belangrijke kernwaarde is, moet een goede schoolmanager in 2013 zich niet langer alleen richten op wat er gebeurt op zijn school.
“Verder kijken dan je eigen schoolplein”
Aldus Di Barnes, uitvoerend directeur van National College for School Leadership. “Voor een goede schoolmanager is het niet langer de missie om alleen de beste school te hebben, maar ook om ervoor te zorgen dat het hele schoolsysteem beter wordt. Dat betekent, dat je partnerships of samenwerkingsverbanden aangaat. Door deel uit te maken van dergelijke netwerken wordt het mogelijk een win-win situatie te creëren voor zowel jouw school als scholen in jouw omgeving.”
Marie McMahon herkent deze ontwikkeling: “Ik ben al ruim 10 jaar hoofd bij Hodge Hill Sport en Enterprise.”De eerste vijf jaar waren heel erg didactisch; mensen vertellen wat ze moeten doen en hoe ze het moeten doen. We waren in die periode heel erg naar binnen gericht. Toen het niveau van de school steeds beter werd kon ik dit meer loslaten en mezelf ontwikkelen tot ‘local leader of education’.”
De nieuwe schoolmanagers
Een nieuwe generatie professionals staat klaar. Generatie Y, volgens de panelleden een ‘hongerige generatie’, zal veel kansen krijgen om een eigen invulling te geven aan deze nieuwe manier van leidinggeven. Er is hiervoor een mentaliteitswisseling nodig binnen het onderwijs. Het ideaalbeeld is dat docenten een meer centrale rol krijgen op de school en dat de schoolmanager zich meer faciliterend opstelt. Hierdoor zou de schoolmanager meer tijd overhouden om zich te richten op activiteiten buiten de school.
Afstappen van het conservatieve piramidemodel zal niet van de een op andere dag gebeuren.Russel Hobby algemeen secretaris van de NAHT (vakbond): “Dat hangt heel erg af van de situatie waarin een school zich nu bevindt. Sommige scholen zijn nog niet zo ver in deze ontwikkeling en zullen voorlopig meer behoefte hebben aan krachtige leiding.”
Visie over wat goed onderwijs is
Visie is hierbij heel belangrijk. Heath Monk is algemeen directeur van Future Leaders Charitable Trust, een instelling die deze nieuwe generatie schoolmanagers traint voor hun missie. “Schoolmanagers krijgen meer vrijheid en daar komt meer verantwoordelijkheid bij. Schoolmanagers van nu zijn bovendien nog erg gefocust op wat er vanuit de politiek gezegd wordt. Om hiervan af te durven stappen is visie nodig. Wij laten docenten in training al in een vroeg stadium nadenken over wat onderwijs voor hen betekent. Wat voor hen de kernwaarden zijn voor het geven van goed onderwijs, en waar ze niet vanaf willen stappen. Ongeacht wat ze van boven opgelegd krijgen.” Maar alleen het hebben van visie is niet voldoende. Een goede schoolmanager moet betrokken zijn bij wat er in de klas gebeurt. Monk: “Als je het leiden van een school benadert als het leiden van een bedrijf, doe je je werk niet goed. Je moet weten wat er speelt in het klaslokaal.”
De afgelopen jaren zijn dus niet alleen de kwaliteitseisen van het onderwijs aangescherpt. Ditzelfde geldt ook voor schoolmanagers. Een “outstanding education leader” in 2013 weet enerzijds precies wat er gebeurt in zijn school, maar verliest anderzijds het grotere geheel niet uit het oog.
Hoe kijk jij tegen deze verschuiving aan die momenteel plaatsvindt in Engeland. Zijn we hier in Nederland ook klaar voor?