‘Ik word nooit boos op kinderen. Echt nooit! Zodat mijn boosheid, wanneer ik wél boos word, ook echt hard aankomt. Ik kan het iedereen aanraden. Want als je het dan wel wordt, dan schrikken ze zich rot.’ Dit zei de komiek Louis C.K. in een recente show. En al heeft C.K. het over iets heel anders, namelijk drugsgebruik; zijn absurde redenering geldt ook voor docenten in het voortgezet onderwijs.
door Charlotte Lebeau
‘Nooit écht boos worden’ is namelijk ook in het onderwijs een veelgehoord advies. Het komt alleen totaal niet overeen met mijn lespraktijk. Ik word regelmatig echt boos. Wanneer ik me al een hele les erger aan de matige inzet van de klas of wanneer ik achterin de klas een leerling betrap die zijn boek nog steeds niet open heeft geslagen – een kwartier voor het einde van de les! Wanneer een groepje leerlingen dat vroeg uit is, buiten staat te roepen naar hun vrienden in mijn gehorige noodlokaal. Of als een leerling, die ik net op de gang heb gezet, luidkeels een klasgenoot begroet die op weg is naar het toilet.
Tirades
In zulke gevallen houd ik tirades. Ik roep iets als ‘Heb je soms geen controle over je stembanden?’, hopende dat lastpakken daardoor een beetje bang van me worden en het nooit meer zullen doen. Maar bang, dat worden ze niet. In ieder geval niet zolang ik daar sta als een 24-jarige net-niet-meer-student van een meter vijfenzestig met een paardenstaart én knalrode All Stars. Want after all is dat wie ik ben.
Boosheid verblindt
Echte boosheid verblindt je. Ik kan me dan ook geen enkel écht-boos-moment herinneren waar ik met voldoening op terugkijk. Een belangrijke reden daarvoor is dat ik me slecht kan herinneren wat ik allemaal heb gezegd en gedaan (wees niet bang; ik heb nog nooit met boeken gegooid). Het verhaal van Louis is treffend omdat ik merk hoe de stilte die op een boze preekt volgt, maar van korte duur is en bij elke nieuwe uiting van boosheid korter wordt. Het effect kan, met andere woorden, keer op keer alleen nog maar meer tegenvallen. Als ik wil dat boosheid iets uithaalt, mag ik het eigenlijk dus nooit doen.
Verlammende werking
Gelukkig ben ik langzaamaan aan het leren dat er een manier is om nooit boos te worden. Ook dit heeft te maken met drugs (en nee, ik slik geen kalmerende middelen). Het schijnt namelijk zo te zijn dat mensen, die door paddo’s volledig van de wereld zijn en uit het raam springen, aan fatale botbreuken kunnen ontkomen door de verlammende werking van de drug. Ik zie hier een treffende metafoor: ontspan, word een beetje lam. Dan lijkt het ineens veel minder alsof die leerlingen op aarde zijn gezet om jouw dag te verstieren.
Charlotte Lebeau studeert momenteel af aan de Fontys lerarenopleiding in Tilburg. Daarnaast is ze dit jaar gestart als docent Engels op het Jan Tinbergen College in Roosendaal. De eerste jaren van een startende docent zijn mooi, pittig, leerzaam, frustrerend, en rijk aan (nieuwe) ervaringen. Als gastblogger schrijft Charlotte columns over haar ‘rookie year’ als startend docent.
