Een goede vraag zet leerlingen aan het denken. De ideale denkactiverende wiskundedocent geeft dan ook geen antwoorden, maar stelt vragen. Veel docenten ervaren dit als lastig. Want wat zijn dan precies goede vragen? En wanneer kun je die het beste stellen? Dit artikel biedt handvatten, tips en voorbeelden om daarmee aan de slag te gaan.
Onderstaande tips en voorbeelden zijn afkomstig uit de handreiking ‘Denkactiverende wiskundelessen’ (Universiteit Utrecht) en de lesbrief ‘Vragen stellen om het wiskundig denken te bevorderen’ (SLO).
- Verzin tijdens het voorbereiden van de les al vragen waarmee leerlingen in de les uit de voeten kunnen. Ga daarbij na wat ze al weten en kunnen, waarmee ze vastlopen en hoe u ze daar als docent bij kunt helpen.
- Als een leerling een vraag heeft, kunt u hem helpen door een goede wedervraag te stellen. Stel bij voorkeur een voor de hand liggende vraag waar de leerling zelf ook op had kunnen komen. Zo brengt u hem weer op gang in zijn eigen denkproces.
- Ook kunt u beginnen met het stellen van algemene vragen die betrekking hebben op het proces, maar tegelijkertijd losgelaten kunnen worden op andere problemen. Als de leerling er niet uitkomt, kunt u steeds iets specifieker worden in uw vraagstelling.
- Leg tijdens de les de nadruk op open vragen, waarbij meerdere antwoorden mogelijk zijn. Zo creëert u een sfeer van samen problemen oplossen.
- Om leerlingen bewust te maken van hun eigen leerproces, is het belangrijk dat u ze geregeld vraagt wat ze hebben gedaan, wat ze daarmee willen bereiken en hoe ze dat denken te gaan doen. Ook kunt u eens vragen naar welke wiskundige tools ze willen gaan gebruiken en waarom.
- Doorvragen is essentieel om leerlingen te ondersteunen in hun leerproces. De waaromvraag is hierbij het belangrijkst. Ook kunt u leerlingen laten bedenken welke algemene theorie of werkwijze kan worden afgeleid uit de opgave of vragen naar uitzonderingen en randgevallen.
In de lesbrief ‘Vragen stellen om het wiskundig denken te bevorderen’ (SLO) staat een tabel met daarin voorbeelden van algemene vragen die u kunt stellen tijdens de les. De vragen zijn gecategoriseerd naar de taxonomie van Bloom, met de uitzondering dat ‘begrijpen’ is uitgesplitst in ‘translatie’ en ‘interpreteren’.´Synthese’ komt overeen met ´creëren’. Klik op de afbeelding om de vragen in te zien of download de lesbrief via bovenstaande link.
Verder lezen:
- Wiskundig denken: Wat is het precies?
- Wiskundig denken: denkactiverende opdrachten maken
- Wiskundig denken: deze docenten weten raad
Welke vragen stelt u om het wiskundig denken van uw leerlingen te bevorderen? Deel uw tips, tricks en suggesties via onderstaand reactieformulier.
