Kinderen die meer lezen ontwikkelen zich beter op het gebied van taal. Omdat taal aan de basis staat van alle kennisopname, is het belangrijk dat leesbevordering structureel is verankerd in het onderwijs. Maar hoe zorg je ervoor dat leesbevordering een vaste plek krijgt in de les?
SUMMERSCHOOL-SESSIE: VERTEL EENS
In het kader van de Malmberg Summerschool neemt Nicolien de Pater van Stichting Lezen je op 25 augustus en 9 september mee in de Chambers-aanpak ‘Vertel eens’. Je kunt dan zelf actief aan de slag met een verhaal. Benieuwd hoe je jouw leerlingen kunt stimuleren om meer te lezen en samen een verhaal of boek te bespreken? Schrijf je dan in. Hieronder wordt de aanpak van Chambers kort uitgelegd.
Leesbevordering is niet alleen een kwestie van beleid, maar vooral een kwestie van doen. Omdat het te belangrijk is om ‘er even bij te doen’, is er een uitgewerkt plan voor nodig. De Engelse schrijver en jeugdliteratuurdeskundige Aidan Chambers ontwikkelde de leescirkel: een praktisch model dat ondersteuning biedt aan leraren die serieus werk willen maken van leesbevordering. Volgens dit model verricht een lezer voor, tijdens en na het lezen verschillende handelingen die onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. De leraar speelt hierin een centrale rol. Het betreft de met elkaar samenhangende handelingen kiezen, lezen en reageren:
Handeling 1: kiezen
‘De leerkracht is de bibliothecaris van de klas, want een kind dat niet leest, heeft het juiste boek nog niet gevonden’, aldus Chambers. Om boeken te kunnen kiezen, moeten ze beschikbaar en toegankelijk zijn. Leraren moeten dus zorgen voor een ruim en gevarieerd aanbod van boeken in de school. Kiezen gaat bovendien gemakkelijker als boeken op een aantrekkelijke manier worden gepresenteerd en binnen handbereik zijn van kinderen. Ook daar kan de leraar voor zorgen.
Handeling 2: lezen
Het is de verantwoordelijkheid van de leraar om tijd vrij te maken voor lezen. Chambers: ‘Lezen kost tijd en mag tijd kosten. Geef kinderen juist op school de gelegenheid om te lezen.’ Chambers stelt zelfs dat de kwaliteit van een school rechtstreeks is af te leiden uit de tijd die een school inruimt voor lezen en voor gesprekken over boeken. Een richtlijn voor het stillezen is een dagelijks stilleesmoment van vijftien minuten: liefst iedere dag op hetzelfde moment. Dat zorgt voor structuur en duidelijkheid.
Handeling 3: reageren
Gesprekken voeren over gelezen boeken is volgens Chambers de beste manier om van kinderen enthousiaste lezers te maken. Een boekengesprek in de klas stelt hoge eisen aan de leraar. Hij kan het gesprek op gang brengen en verdiepen en verruimen door op het juiste moment de juiste vragen te stellen.
Meer weten?
Wil je meer lezen over de leescirkel van Chambers en over hoe deze aanpak is verwerkt in een methodische leerlijn en aanpak voor leesbevordering? Download dan de whitepaper Leesbevordering en literatuureducatie: een doorgaande lijn. Ook een handig hulpmiddel is het vragenspel van Chambers. Met dit kaartspel kun je leesbevordering stimuleren en kinderen laten denken en praten over teksten.
Hoe zorg jij ervoor dat leesbevordering een vast onderdeel is van de les? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
