Media nemen in onze wereld een steeds belangrijkere plaats in. Maar soms is nieuws niet onafhankelijk. Of er wordt nepnieuws verspreid. Op school kun je kinderen leren om daar onderscheid in te maken. Maar hoe besteed je aandacht aan mediawijsheid? Welke competenties zijn belangrijk? Je leest het in dit artikel.
Mediawijsheid is: de verzameling competenties die je nodig hebt om actief en bewust deel te kunnen nemen aan de mediasamenleving. Binnen een mediawijze school worden media ingezet op basis van bewuste keuzes, gemaakt vanuit de eigen visie op het onderwijs.
Mediawijsheid Competentiemodel
Mediawijzer.net heeft mediawijsheid opgedeeld in tien competenties, die samen het Mediawijsheid Competentiemodel vormen. In dit model staat wat kinderen in groep 1/2, groep 3/4, groep 5/6 en groep 7/8 moeten kunnen. Over de competenties vind je hier meer informatie; het competentiemodel bekijk je hier. Wij geven je een overzicht van de tien competenties, steeds aangevuld met een lessuggestie.
-
Bewust zijn van de medialisering van de samenleving
Praat met elkaar over de verschillende soorten media. Laat kinderen in groep 5/6 bijvoorbeeld benoemen op welke manier media in hun leven een rol spelen. En hoe gaan zij ermee om?
-
Begrijpen hoe media worden gemaakt
Uit onderzoek blijkt dat kinderen vooral online moeite hebben met reclamebanners. Besteed daarom aandacht aan het onderscheid tussen waarheid en reclame. Kunnen kinderen het onderscheid maken?
-
Zien hoe media de werkelijkheid kleuren
Hoe vertel je een boodschap op verschillende manieren? Bijvoorbeeld als nieuwsbericht? Of kun je er ook een foto van maken? En hoe verwoord je dezelfde boodschap in een appje naar je beste vriend? Ga hiermee aan de slag met groep 7/8. Kunnen de kinderen de verschillen aanwijzen?
-
Apparaten, software en toepassingen gebruiken
Leer kinderen in groep 3/4 hoe ze gebruik kunnen maken van verschillende apparaten en platformen. Ga in groep 5/6 een stapje verder: kunnen de kinderen voor elk doel het geschikte apparaat/platform kiezen?
-
Oriënteren binnen mediaomgevingen
In groep 1/2 kun je de kleuters leren om een simpele handeling uit te voeren binnen een afgebakende mediaomgeving met een enkelvoudige menustructuur. Bijvoorbeeld: ‘Klik op OK.’ Of: ‘Klik op Start.’
-
Informatie vinden en verwerken
Laat kinderen in groep 7/8 informatie zoeken en beoordelen. Kunnen ze aangeven waarom ze die informatie wel of niet kunnen gebruiken? Waar hangt dit vanaf?
-
Content creëren
Een leuke manier van zelf content creëren is het maken van een eigen film. Leer kinderen in groep 1/2 bijvoorbeeld om met een camera een scène op te nemen.
-
Participeren in sociale netwerken
Weten kinderen in groep 7/8 hoe ze een account moeten aanmaken en personaliseren? Praat ook met hen over hoe ze hun privacy kunnen beschermen.
-
Reflecteren op het eigen mediagebruik
Voer een gesprek met de kinderen over hoe zij media gebruiken. Kunnen kinderen in groep 3/4 aangeven wat het verschil is tussen hun mediagebruik en dat van kinderen van andere leeftijden of van volwassenen?
-
Doelen realiseren met media
Reclame maak je met het doel dat mensen je product afnemen. Laat kinderen in groep 5/6 zelf reclame maken voor een product. Maar dan voor verschillende doelgroepen, hoe formuleer je dan je boodschap?
Lesmateriaal
Wie op school aandacht besteedt aan mediawijsheid, hoeft het wiel niet zelf uit te vinden. Er valt namelijk nogal wat te kiezen. Zo zijn er op basis van het Mediawijsheid Competentiemodel veel lessen voor het po ontwikkeld. Ook op de website Mijn Kind Online vind je veel lesmateriaal. Ben je op zoek naar meer inspiratie? Lees dan hier de succesverhalen van 21 leraren! Ook interessant is het Handboek Mediawijsheid: daarover lees je hier meer. En lees vooral ook dit OVM-artikel: wat kun je zelf doen om mediawijzer voor de klas te staan?
Op welke manier besteedt jouw school aandacht aan mediawijsheid? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
