Differentiëren is een veelbesproken onderwerp in het onderwijs. Docenten passen het in meer of mindere mate toe in hun lessen. Differentiëren hoeft niet direct heel groot te worden aangepakt, je kunt al klein beginnen. Daarover is al veel geschreven, maar hoe kun je als docent beter leren differentiëren?
Een klas vol leerlingen betekent een klas vol verschillen in niveaus en leerstijlen. Omdat iedere leerling het verdient zijn talenten zo optimaal mogelijk te ontwikkelen en te worden gestimuleerd in zijn ambities, ben je het als docent aan je klas verplicht om iedere leerling te begeleiden op een passende manier. Klinkt logisch, maar dat blijkt in de praktijk een behoorlijke uitdaging. Toch hoef je bij differentiëren niet direct heel ingewikkeld en groot te denken.
De volgende stap
Als je vertrouwd bent met verschillende manieren van differentiëren ben je toe aan de volgende stap. Wat kun je doen om je eigen groei in differentiëren te bevorderen? Uit het onderzoek De succesfactoren bij differentiëren en professionaliseren in het vo van de Onderwijsinspectie blijkt onder meer dat samenwerken en klassenobservaties noodzakelijke ingrediënten zijn om succesvol te differentiëren. Ontwerp als docententeam een ijzersterkte les met behulp van Lesson Study. Deze samenwerkingsmethode draagt bij aan de differentiatie-skills van alle docenten. Ook het onderling observeren van elkaars lessen aan de hand van afgesproken observatiepunten verbetert de differentiatievaardigheden.
Fijnmazig differentiëren
Een volgende stap is fijnmazig differentiëren. Hierbij krijgen leerlingen een zelfregulerende rol binnen hun leerproces. Dit heeft een positief effect op de leeropbrengst en vergroot het gevoel van autonomie. In dit differentiatiemodel krijgen leerlingen keuzemogelijkheden binnen kaders die door de docent zijn vastgesteld op basis van de leerdoelen. Ook dat is een vorm van sturing door de docent. Voor de bewaking van de voortgang van het leerproces is grote betrokkenheid van de docent nodig.
Meer weten?
In het eerder op OVM verschenen artikel Differentiëren is te leren zetten we vier praktische tips op een rij die je kunnen helpen bij de eerste differentiatiestappen zonder het gebruik van digitale leermiddelen. Wil je juist meer weten of de inzet van digitale middelen bij het differentiëren? Lees dan het artikel 4 digitale differentiatievaardigheden.
Hoe differentieer jij in jouw lessen? En welke differentiatievaardigheden zou je graag verder willen ontwikkelen? Laat je tips en ervaringen achter via onderstaand reactieformulier.
