Huiswerk op de basisschool? De meningen zijn flink verdeeld onder onderwijsgevenden én onder ouders. Onderwijsgevenden lijken vaker tegen te zijn, maar op de scholen waar ik heb gewerkt waren ouders meestal juist voor het opgeven van huiswerk. Maar hoe zorg ik dat huiswerk een feestje wordt voor mijn leerlingen?
Dit artikel is geschreven door basisonderwijs lerares Renée van Eijk en verscheen eerder op het blog van Bureau ICE. Naast lesgeven houdt Renée zich bezig met onderwijs door op onderwijsevenementen te spreken over eigenaarschap van leraren en het effect daarvan op hun onderwijs. In haar blogs vertelt Renée over keuzes die ze maakt in haar onderwijs en hoe deze keuzes bijdragen aan de ontwikkeling van de leerlingen in haar klas.
Het recht op huiswerk
Ik vind het vooral belangrijk dat kinderen die het willen, thuis de mogelijkheid krijgen om iets nog een keer door te lezen of extra te oefenen. Een keer per week krijgen mijn groep-zessers daarom huiswerk. Ze krijgen een brief mee naar huis met daarop de verschillende vakken waar huiswerk voor gemaakt moet worden en wanneer de toetsen zijn. In de laatste kolom geeft de leerling aan of ze het nuttig vinden om iets met dat onderdeel te doen. “Mijn zoon zegt dat hij dit huiswerk niet hoeft te doen, klopt dat?”, vragen ouders mij dan vaak in het begin. Ik antwoord dan instemmend, als kinderen maar goed uit kunnen leggen waarom ze iets wel of niet gaan doen. Ouders moeten hier aan wennen maar zien vervolgens dat hun kinderen écht verantwoordelijkheid nemen voor het gekozen werk.
Wereldoriëntatie
Voor wereldoriëntatie geef ik stukjes tekst mee van de gemaakte lessen. Op die manier kunnen leerlingen thuis nog eens lezen waar het over ging en kunnen ze hun ouders bij de lesstof betrekken. Ook staat er bij alle vakken een uitdagende opdracht in de brief. De leerlingen mogen bijvoorbeeld zelf kiezen of ze gaan voor de opdracht natuur/techniek, geschiedenis of aardrijkskunde. De methode biedt deze opdrachten aan als extra werk tijdens de les. We komen er echter vaak niet aan toe in de klas. Bovendien nodigen de opdrachten naar mijn idee uit tot dieper onderzoek en meer show in presentatie. En daar heb je nu eenmaal meer tijd voor nodig!
De uitdaging van een verplichte keuze
Voor de zogenoemde ‘meerbegaafde’ leerlingen heb ik de wereldoriëntatie opdrachten verplicht gesteld als huiswerk. De uitdaging ligt voor hen niet in de inhoud van de opdracht maar juist in het proces. Ik laat ze volledig vrij in de uitvoering en de presentatie van de opdracht. En dat is spannend! Want wanneer is iets goed? Het mooie is dat ze hier totaal niet mee bezig lijken te zijn. Ze gaan supergemotiveerd aan de slag met de opdrachten. Soms alleen, soms in een tweetal. Omdat ze het zo groot en mooi mogen maken als ze zelf willen word ik elke week weer verrast door een presentatie.
Van collage tot fotoshoot
Welke schilderijen maakte Vincent van Gogh ten tijde van de industriële revolutie? Hoe beschermen dieren zich tegen de zon? Op wat voor producten is het logo van Fair Trade te vinden? Hoe werd een loopgraaf gebouwd? Het feit dat er een keuze is zorgt ervoor dat er altijd één opdracht de leukste is. Enthousiast wordt er gepresenteerd. Zo kwam één van mijn jongens, die normaal gesproken vooral bezig is met breakdance en hiphop, met een uitgebreide PowerPoint over het leven van Vincent van Gogh en een uitleg over hoe de industriële revolutie terug te zien is in zijn schilderijen. De hele groep wordt enthousiast van een speciale collage van dieren gemaakt in een app en twee van mijn dames hebben pas een fotoshoot in de Albert Heijn gedaan, op zoek gingen naar Fair Trade producten. De feedback die de kinderen elkaar geven en de vragen die ze elkaar stellen gaan over de inhoud maar steeds vaker ook over het doorlopen proces.
Huiswerk kan een feestje zijn
En de groep wordt groter! Elke week sluit er een andere leerling aan voor wie dit huiswerk niet verplicht was maar die zich wel interesseerde in het onderwerp. Stiekem zijn ze toch wel nieuwsgierig naar wat er voorin de klas gebeurde. Huiswerk kan een feestje zijn als het je uitdaagt, nieuwsgierig maakt, versterkt en vooral; als er wat te kiezen valt!
Wat vind jij ervan om leerlingen de keuze te geven of ze een opdracht wel of niet doen? En hoe motiveer jij leerlingen om (thuis) actief met de lesstof aan de slag te gaan? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
