Stel je eens voor, een school waar je leert gelukkig te zijn, waar je keuzes leert maken die je een goed gevoel geven. Dat klinkt goed, toch? Dat vond Pilar Bosch ook. Zij richtte de Geluksschool op, een organisatie waarmee ze middelbare scholieren, mbo-studenten en docenten helpt persoonlijk leiderschap te ontwikkelen. Met coaching en workshops willen Pilar en haar collega’s van iedere school een geluksschool maken.
Persoonlijk leiderschap betekent dat je leidinggeeft aan jezelf. Het heeft te maken met regie nemen over je eigen leven. Dus: je eigen keuzes maken en niet afwachten tot iemand anders voor jou kiest. Door bewuste keuzes te maken op basis van wat jij belangrijk vindt, kom je positiever in het leven te staan.
Waarom een geluksschool?
Na een aantal jaar in de commerciële dienstverlening te hebben gewerkt, ontdekte Pilar dat ze slaapwandelend door het leven ging. Ze gooide de boel om. ‘Ik realiseerde me dat ik van alles buiten mijzelf de schuld gaf dat ik niet gelukkig was. Door verantwoordelijkheid voor mijn keuzes te nemen en aandacht te geven aan het positieve, leerde ik mijn gevoel van geluk zelf te vergroten.’ Dit werd het begin van de Geluksschool. Het doel? Scholieren leren hoe zij zelf invloed hebben op de keuzes in hun leven en daarmee het levensgeluk van henzelf en hun omgeving.
Automatische piloot
‘Ik merk dat veel scholieren op de automatische piloot leven. Ze staan op, zitten de schooldag uit en doen hetzelfde de volgende dag weer. Alsof ze wachten met ertoe doen totdat ze volwassen zijn. Er blijft zoveel potentie onbenut.’ Met de workshops van de Geluksschool wil ze de scholieren wakker schudden.
Kies zelf je reactie
‘We denken vaak dat geluk afhankelijk is van die scooter, goede cijfers of straks die ene goede baan, maar je vindt het geluk juist met de kleine dagelijkse keuzes.’ De workshops focussen op vijf punten om in je dag te verwerken:
- vriendelijkheid
- dankbaarheid
- reflectie in een dagboek
- bewegen
- meditatie
Al deze punten hebben een bewezen positieve uitwerking in je brein waardoor je je blijvend beter voelt. Een makkelijk toepasbare manier om zelf geluk te kweken.
In gesprek
In de workshops gaan Pilar en haar collega’s het gesprek aan met de scholieren over keuzes. Aan de hand van video’s en oefeningen laten ze hen zien dat je ook in hele nare situaties zelf kan bepalen hoe je ermee omgaat. Ze dagen de klas uit verantwoordelijkheid te nemen door de baas te zijn over hun eigen gedachten en emoties.
Wat zou jij doen?
Zo bespreken ze het voorbeeld van een scholier die eerder meedeed met de workshops. Hij stak samen met vrienden de loods van een boer in brand. Het gevolg? Een hoop schade, een aantekening op het strafblad en een schuldgevoel dat hem achtervolgt. Hoe kijken scholieren naar dit voorbeeld? ‘De scholieren willen vaak stoer zijn tegenover elkaar. Dan roepen ze ‘dat doe ik echt niet’. Maar dan vraag ik verder. Is er hier iemand die het wel lastig vindt om niet mee te doen? Dan steken er toch een paar hun hand op. Vervolgens kun je met elkaar praten over hoe je daarmee omgaat.’
Verbeterd leervermogen
Maar wat levert persoonlijk leiderschap de scholieren op? In het kort: meer zelfvertrouwen en daardoor een beter leervermogen. Pilar haalt het voorbeeld aan van een meisje dat slecht presteerde op het vwo van een prestatiegerichte school. ‘Ze werkte heel hard, maar nog meer aandacht voor leervaardigheden, dat hielp niet. Ze moest eerst weer beter in haar vel zitten. De resultaten komen dan vanzelf.’ Wat bleek? Na drie weken coaching in persoonlijk leiderschap was er weer een toetsweek. Met meer zelfvertrouwen haalde het meisje voor al haar vakken zevens.
Verwerk persoonlijk leiderschap in je les
Tijdens haar bezoeken op scholen merkt Pilar dat leraren het jammer vinden dat persoonlijk leiderschap geen standaard onderwerp op school is. Toch kun je ervoor kiezen het op te nemen in je lessen. ‘Verwerk bijvoorbeeld vriendelijkheid in je les. Vraag de scholieren elkaar voor te laten gaan tijdens een scheikundeproef of om de deur voor elkaar open te houden. Of vraag eens wat er goed ging vandaag. Je benadrukt met deze kleine dingen al dat je voor een positieve instelling kunt kiezen.’
Klaag omhoog, inspireer omlaag
Persoonlijk leiderschap is niet alleen nuttig voor scholieren. Ook docenten hebben er baat bij. ‘Mopperen over je vak en het gebrek aan tijd is heel gangbaar. Maar ga eens na wat je kunt doen aan de situatie. Zorg dat het management weet wat er anders moet en inspireer je scholieren. Als je als leraar je passie kwijt bent, dan zijn de scholieren daar de dupe van. Hoe kun je verwachten dat scholieren gemotiveerd in de les zitten, als je zelf je motivatie kwijt bent?’
Persoonlijk leiderschap voor leraren
Daarom daagt Pilar niet alleen scholieren uit om hun verantwoordelijkheid te nemen, dat doet ze ook bij docenten. ‘Investeer als leraar in je mentale fitheid en persoonlijk leiderschap. Zo vind je jouw passie voor het lesgeven terug. Dat voelen scholieren en daarmee beïnvloed je elkaar positief. Wees je dus bewust van je eigen kracht en de impact die je hebt.’ Zo wordt iedere school stap voor stap een geluksschool.
Meer weten?
Je kunt bij de Geluksschool terecht als middelbare scholier, mbo-student en docent voor coaching, workshops en trainingsweekenden op het gebied van persoonlijk leiderschap.
Verder lezen over persoonlijk leiderschap
Lees ook het artikel in Juf en Meester Magazine (p. 64-67, voorjaar 2022). Ontvang je het tijdschrift Juf en meester niet? Maak een account aan op Onderwijs van Morgen en lees het artikel online.
Geef jij al les met aandacht voor persoonlijk leiderschap? Deel je ervaring met ons in onderstaand reactieformulier.
Special over Geluk
Leren voor morgen begint zonder zorgen. Geluk is een belangrijke sleutel in mentale gezondheid. Wil een leerling zich volledig kunnen ontwikkelen, is het sociaal-emotionele welbevinden noodzakelijk. Wie zich goed voelt, zal beter in staat zijn zich de vaardigheden eigen te maken. Aandacht voor het welbevinden van leerkrachten is eveneens van belang. Leerkrachten die goed in hun vel zitten, hebben minder stress, zijn beter in staat les te geven en leerlingen op een goede manier te begeleiden. Leerkrachten zijn het ‘levende voorbeeld’. Reden genoeg om extra aandacht te besteden aan dit thema en dat de meimaand is uitgroepen tot geluksmaand. We delen lessuggesties, nieuwsartikelen, tips en tricks om je geluk te vergroten. Veel lees, kijk en luisterplezier!
Lees alle artikelen in deze special Geluk