Niet aangenomen worden voor een stage om je achternaam of culturele achtergrond: het komt helaas regelmatig voor op de mbo-stagemarkt. Gelukkig wordt er op het moment volop aandacht aan besteed door de politiek. Zo start de Onderwijsinspectie binnenkort een groot onderzoek naar hoe scholen stagediscriminatie aanpakken, zodat we ervan kunnen leren. En er zitten nog meer oplossingen in de pijplijn.
Stagediscriminatie is nog altijd een hardnekkig probleem, maar staat hoog op de politieke agenda. De Onderwijsinspectie gaat vanaf begin 2023 met zo’n 15 mbo’s in gesprek om erachter te komen wat hun beleid is rondom dit thema. Hiermee wil de inspectie een beeld krijgen van hoe stagediscriminatie wordt aangepakt door scholen en wat daarin wel en niet werkt.
Twijfelachtig olifantenpaadje
Over oplossingen voor stagediscriminatie wordt druk gediscussieerd door het onderwijs en de politiek. Onderwijsminister Dijkstra opperde in oktober het idee van stagematching, waarbij studenten zonder sollicitatie binnen een bedrijf worden geplaatst. De aanpak is dit jaar door ROC Nijmegen getest en bleek een succes. Zowel studenten als bedrijven vonden stagematching een fijne manier van bemiddelen en de onderwijsinstelling gaat er daarom mee door.
Toch is niet iedereen blij met dit olifantenpaadje. “Stagematching is een klein radartje, waarvan je je ook kunt afvragen of dat in het belang van de student is, die als onderdeel van de opleiding onder andere moet leren solliciteren”, zegt MBO Raad-voorzitter Adnan Tekin in een artikel van de Raad.
Niet de kern van het probleem
Stagematching pakt niet de kern van het probleem aan, vindt hij. Vooroordelen en discriminatie uitbannen op de werkvloer vergt volgens Tekin een veel bredere aanpak en is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van overheid, onderwijs en bedrijfsleven. De MBO Raad ziet daarom liever dat de aanpak van stagediscriminatie wordt gekoppeld aan het actieplan arbeidsmarktdiscriminatie van minister Van Gennip. Dijkgraaf hoopt zo’n samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven te bereiken met het Stagepact, waarvoor 30 miljoen euro beschikbaar is.
Ook VVD en CDA zien stagematching niet zitten en vinden dat bedrijven vrij moeten kunnen kiezen wie ze op hun werkvloer willen. Zij zijn bang dat zij anders minder stageplekken gaan aanbieden.
Positief verrast door gezicht bij naam
Een heel andere oplossing voor stagediscriminatie komt van een oud-mbo’er. Ondernemer Germaine Statia bedacht een videosollicitatie-app waarmee studenten en werkzoekenden een goede eerste indruk van zichzelf kunnen achterlaten. “Het is mooi dat minister Dijkgraaf iets wil doen tegen stagediscriminatie, maar uiteindelijk komen studenten ook op de arbeidsmarkt terecht. Daar krijgen ze ook geen hulp bij het voeren van sollicitatiegesprekken. Het is belangrijker dat een student leert hoe je een goed sollicitatiegesprek voert en hoe je binnen kunt komen bij een bedrijf”, zegt hij tegen radiozender FunX.
Werkgevers blijven nu eenmaal mensen en die hebben bewust of onbewust vooroordelen, vindt Statia. “Daarom vind ik dat je veel meer van een student moet hebben gezien, om echt een goed oordeel te kunnen vellen.” Dat lijkt te werken, want negen van de tien video’s worden bekeken en sommige werkgevers geven openlijk toe dat ze positief verrast waren bij het zien van een gezicht bij een naam, aldus de ondernemer.
Wat kun jij als docent doen om je studenten zelfverzekerd de stagemarkt op te sturen en alert te zijn op stagediscriminatie?
- Maak tijd vrij voor vragen en voor het gezamenlijk oefenen van een sollicitatie
Hogeschool InHolland deed uitgebreid onderzoek naar stagediscriminatie en vroeg studenten naar wat zij nodig hebben van school als zij gaan solliciteren op stages. Studenten vinden het belangrijk om tijdens lesuren vragen te kunnen stellen en samen te oefenen, bijvoorbeeld bij het opstellen van een cv of het schrijven van een sollicitatiebrief. Deze kunnen vervolgens klassikaal besproken worden om zo in een veilige, open setting van elkaar te kunnen leren, aldus de onderzoekers. Ook het voeren van oefengesprekken – met daarin afwijzing of zelfs discriminatie – is een tool waar veel studenten om vragen.
- Weet welke weg je kunt bewandelen bij een melding van stagediscriminatie
Weet jij wat je moet doen als een student stagediscriminatie bij jou meldt? Wat is als school jullie beleid rondom dit thema? Een duidelijk beeld hebben van hoe jouw onderwijsinstelling stagediscriminatie aanpakt, maakt het voor studenten én docenten makkelijker om meldingen te doen. Besteed er daarom concreet aandacht aan tijdens de voorbereiding op het solliciteren. Er is ook een landelijk Meldpunt Stagediscriminatie, maar dat is niet bepaald in trek bij studenten. Vooral omdat er een onpersoonlijke schriftelijke procedure aan vastzit. Stagediscriminatie pak je het beste aan met aandacht en persoonlijk contact in een veilige omgeving, zowel met werkgevers als studenten, stelt het Kennispunt MBO.
Kijktip
In de documentaire ‘Liever Fleur dan Fatima’ over stagediscriminatie in het hbo volgt Soundos El Ahmadi tien studenten in hun zoektocht naar een stage. Waar lopen zij tegenaan? Speelt hun afkomst een rol? Is er sprake van ongelijke kansen?
Vind jij stagematching een goede oplossing om stagediscriminatie tegen te gaan?
