Kruip in de huid van het meisje met de parel, Marten en Oopjen, het melkmeisje of kapitein Frans Banninck Cocq van De Nachtwacht. Bij deze creatieve schrijfopdracht verzamelen de kinderen de ingrediënten van hun verhaal door te kijken naar een schilderij en de geportretteerde een stem te geven. Zo werk je aan kunsteducatie in samenhang met taal.
Geïnspireerd op Mona Lisa en de anderen van Alice Harman & Quentin Blake dat deze maand bij Lemniscaat verschijnt. In dit boek stellen kunstwerken zichzelf voor.
Laat de kinderen een schilderij kiezen dat hen aanspreekt. Een portret ligt het meest voor de hand, maar dat is niet noodzakelijk: een stilleven, een groepsportret of een abstract schilderij is ook geschikt. Zoek de afbeelding op internet en print deze. Laat de kinderen daarna in vier stappen beschrijven wat ze zien.
Stappenplan
Stap 1 Kijken
Hoe ziet de persoon eruit? Denk daarbij aan kleding en lichaamskenmerken. Zie je de persoon helemaal of slechts gedeeltelijk? Hoe is er door de kunstenaar gewerkt? Met verf, pen of een ander materiaal? Is het portret in zwart-wit of in kleur? Hoe is het kleurgebruik? Zijn er warme of juist koude kleuren gebruikt? Schrijf het op in steekwoorden.
Stap 2 Sfeer
Wat voor sfeer roept het schilderij bij je op? Welke emotie past bij de afgebeelde persoon of het voorwerp of tafereel: vrolijk, boos, blij, chagrijnig, verdrietig of bang? Hoe zie je dat of waar blijkt dat uit? Wat voel je bij dit beeld? Komt er een bepaalde geur bij je op? Voeg dit toe aan je aantekeningen.
Stap 3 Wat wordt er gezegd?
Wat zou de persoon tegen ons kunnen of willen zeggen? Noem enkele details die je ziet. Wat zou de persoon zelf vinden van de manier waarop de maker te werk is gegaan? Schrijf enkele mogelijke uitspraken in steekwoorden op.
Stap 4 Geef het schilderij een stem
Verwerk alles wat je nu gezien en bedacht hebt door goed te kijken, tot een verhaal. Het schilderij vertelt zélf, het is dus een ik-verhaal. Het schilderij stelt zich voor en beschrijft hoe het eruitziet. Gebruik hiervoor je aantekeningen. Vertel daarna hoe het zich voelt en hoe het over zichzelf én over de schilder denkt.
Bedenk ook een slot. Zegt het schilderij gedag of geeft het nog een boodschap of een wijze les mee aan de lezer? Jij mag het bepalen – in overleg met het portret natuurlijk 😊
Laat de kinderen context opzoeken, zoals de naam van de schilder en wanneer het schilderij gemaakt is. De kinderen kunnen dit ook in het verhaal verwerken. Bijvoorbeeld: ‘Ik ben al 500 jaar oud, dat zie je wel aan …’
Hang de prints van de schilderijen op met de verhalen ernaast. Bezoek samen het museum en leer zo meer over de schilderijen van de geportretteerde zelf.
Angelique Mathon stond voor de klas, werkte in de kunsteducatie en werkt nu aan lesmethoden voor het basisonderwijs. Ze is hoofdredacteur van Praktijk & Kennis, onderdeel van onderwijsvanmorgen.nl.
