Hoe ontstaan duinen?

Duinen beschermen ons tegen de zee én ze zijn aangelegd door de zee zelf. Op de duinen groeit helmgras. De lange wortels van dit gras zorgen ervoor dat de zandkorrels niet worden weggeblazen. Zo blijven de duinen liggen. Maar hoe zijn ze ontstaan?

Bekijk de video van Vroege Vogels, ontdek het antwoord op de vraag en maak de opdracht van biologiedocent René Westra!

Vragen

1. Zet de zes verschillende stadia van de duinvorming op onderstaande afbeelding in de goede volgorde van begin tot eind.

Vroeger woonde ik in het duingebied bij Castricum aan de Noordzee. Nu op het Zweedse eiland Öland aan de Baltische Zee. Zoek op de kaart op hoe het eruit ziet bij de Baltische Zee.
2. Hier zijn geen duinen. Hoe komt dat? 

A Er is in de Baltische Zee geen vloed. 

B Het eiland ligt 6 km van de Zweedse kust. 

C Het water is daar niet zo zout (brak).

3. Op het vloedmerk (achtergebleven restjes) groeit vaak de eerste plantensoort, het biestarwegras. Hoe noemen we zo’n eerst groeiende soort op een kale zandvlakte? 

4. Hoe noemen we de hele ontwikkeling van de eerste soort naar een compleet begroeid duingebied? 

5. Welke omstandigheden in de lucht en in de bodem maken het lastig voor planten om zich in het duingebied te vestigen? 

6. Bij Egmond aan Zee wordt vaak zandsuppletie toegepast: er wordt een grote hoeveelheid zand op het strand gespoten. Leg uit wanneer dat nodig is. 

7. Kardinaalsmutsen zijn planten die vooral in de kalkrijke duinen voorkomen: het gebied van Zeeland tot Bergen in Noord-Holland. In het kalkarme deel van het duingebied van Bergen tot Den Helder en op de Waddeneilanden komen deze planten niet voor. Voor Struikheide geldt het omgekeerde: deze plantensoort vind je vooral in het noordelijk duingebied en niet ten zuiden van Bergen. In het duingebied verandert bij het duinreservaat ’de Verbrande Pan’ tussen Egmond en Bergen (zie afbeelding boven) zowel het kalkgehalte als de vegetatie heel duidelijk en zie je beide plantensoorten soms tegelijk. Door verschillende zeestromingen komt er veel meer kalk in het zuidelijk duingebied. Waar komt die kalk vandaan? 

8. Als het lang droog blijft, kunnen de duinplanten in moeilijkheden komen, terwijl ze met hun wortels tot diep in de grond komen waar het zeewater doordringt. Waardoor ontstaan er moeilijkheden, terwijl voldoende water in de bodem zit?