‘Zijn dat billen…?’ Op de kerstborrel hadden ze elkaar voor het eerst gesproken. Ze (een vriendin van me) werkt pas een paar maanden op de desbetreffende school. Het is fijn als collega’s belangstelling tonen, geeft ze toe. Hij is een flink stuk ouder en werkt al jaren op de school. Ze beschrijft hem als een gewone collega met een rauw randje. ‘Ach, het stelt niks voor’, en ze wuift met haar hand. ‘Gewone collega’s sturen niet ongevraagd foto’s van hun billen’, en zo tref ik de kern van de roze olifant. Seksueel grensoverschrijdend gedrag gebeurt óók in het onderwijs.
Voor studenten vaak een ongemakkelijk onderwerp om tijdens een les te bespreken, voor mij als docent burgerschap des te interessanter. Door het luchtig te houden ontstaan er openhartige gesprekken. Studenten noteren anoniem vragen die ik klassikaal beantwoord. ‘Wat is 69? Wat vinden jongens aantrekkelijk aan een meid? Op welke leeftijd moet je voor het eerst seks hebben? Hoe weet je of je goed zoent?’ Ik stel vragen terug als: Wat is ‘normaal’ en op welk moment en hoe zeg je nee? Met praktische antwoorden en soms een eigen ervaring maakt de les bij iedereen indruk.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag treft ook onze studenten op stage. Gad-ver-damme.
Enkele dagen na de les heb ik een gesprek met een student: ‘Hij zegt dat ik er mooi uitzie op mijn profielfoto en raakt me aan als hij met me praat.’ De paniek is duidelijk voelbaar als ze eindelijk durft te vertellen wat er aan de hand is op haar stage. Sinds die ene keer dat haar stagebegeleider haar op zaterdagavond heeft gevideobeld, durft ze niet meer te gaan. Deze man zou qua leeftijd haar vader kunnen zijn. Zo’n verhaal waarvan je hoopt dat het verzonnen is. Seksueel grensoverschrijdend gedrag treft ook onze studenten op stage. Gad-ver-damme.
Flauwe grappen over homo’s, schunnige opmerkingen over uiterlijkheden, net iets te ver gaan op een borrel. ‘Bij ons gebeurt dat niet’ vind ik nog walgelijker dan een billenfoto of een perverse stagebegeleider. Wat voor de één een grap is, is voor een ander de grens. Die lijn is vaag. Als het aan mijn vriendin had gelegen had ze met een grapje gereageerd. Over ongevraagde naaktfoto’s van collega’s maak je geen grapjes. In plaats daarvan voeren we een gesprek over wat onze grenzen zijn en hoe we die zelf misschien weleens overschrijden. Uiteindelijk stuurt ze hem: ‘Ik wil dat je stopt, je gaat te ver.’ En daar is niets van gelogen. Niet alleen voor studenten, maar ook voor collega’s onderling is het denk ik een taboe om te spreken over billenfoto’s, ongewenste opmerkingen en persoonlijke grenzen. Ik zeg weg met die olifant.
Alisa Lalicic is docent in het middelbaar beroepsonderwijs. Na een wereldreis van twee jaar was Alisa klaar om aan het werk te gaan. Met pedagogiek als achtergrond en de ervaringen van haar reis zijn de vakken burgerschap en sociale vaardigheden haar op het lijf geschreven. Binnen het MBO daagt ze studenten uit om zelf kritisch na te denken over de wereld. Haar columns zijn een manier om persoonlijke onderwijsavonturen te delen: ‘Want dan ben je nooit alleen.’