Sexting, het uitwisselen van seksueel getinte berichten en beelden, komt steeds vaker voor onder jongeren. Het liedje ‘Stukje van mij’ van zangeres MEAU heeft dit onderwerp recentelijk weer onder de aandacht gebracht. Als docent is het belangrijk om op de hoogte te zijn van wat sexting precies is, welke risico’s het met zich meebrengt en hoe je hier in de klas mee om kunt gaan. Dit artikel biedt een overzicht en concrete tips.
Wat is sexting?
Sexting is het online uitwisselen van seksueel getinte berichten, foto’s en video’s, vaak via de smartphone. Het is onderdeel van de seksuele ontwikkeling en het experimenteergedrag van jongeren. We spreken van consensuele sexting wanneer dit vrijwillig en met wederzijdse toestemming gebeurt. Niet-consensuele sexting is het zonder toestemming verspreiden van seksueel getint materiaal. Dit is een vorm van online seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Uit het onderzoek ‘Seks onder je 25e’ van Rutgers blijkt dat 12% van de meisjes en 13% van de jongens tussen de 12 en 25 jaar in de 6 maanden voorafgaand aan het onderzoek een seksvideo of naaktfoto van zichzelf heeft verstuurd. 14% van de meisjes en 6% van de jongens had minimaal één negatieve ervaring met sexting.
Gevolgen en risico’s
Als seksueel getint beeldmateriaal zonder toestemming wordt verspreid, kan dit grote gevolgen hebben voor het slachtoffer. Naast de beschadiging van vertrouwen, kunnen gevoelens van schaamte, schuld en sociale isolatie ontstaan. Ook reputatieschade, depressie, vermijdingsgedrag en suïcidale gedachten komen voor, meldt het onderzoek Wat bepaalt de impact van online seksueel geweld? De mate van de impact hangt onder meer af van de verspreiding van het materiaal, de mate van steun vanuit de omgeving en iemands copingvaardigheden.
Preventie van ongewenste sexting
Om ongewenste sexting te voorkomen is het belangrijk om het thema bespreekbaar te maken en jongeren te leren hoe ze hier op een veilige en verantwoorde manier mee om kunnen gaan. Als docent kun je hier een belangrijke rol in spelen door open met je leerlingen in gesprek te gaan.
Er is veel lesmateriaal beschikbaar om het onderwerp sexting in de klas te behandelen, zoals dit overzicht van Mediawijsheid.nl. Ook kun je gebruik maken van het Vlaggensysteem voor gezond seksueel gedrag.
Omgaan met incidenten
Mocht er op school een incident plaatsvinden rondom ongewenste sexting, dan is het belangrijk om zorgvuldig en professioneel te handelen:
- Luister naar het slachtoffer, toon begrip en bied steun. Leg de schuld nooit bij het slachtoffer.
- Bespreek met het slachtoffer of ouders en eventuele hulpverlening ingeschakeld moeten worden. Waarborg de veiligheid van het slachtoffer.
- Grijp in richting de verspreiders en likers van het materiaal. Geef duidelijk de norm aan.
- Overweeg, in overleg met het slachtoffer, om aangifte te doen bij de politie en materiaal te laten verwijderen.
De organisaties Helpwanted en het Centrum Seksueel Geweld bieden ondersteuning bij de begeleiding van slachtoffers.
Bijdragen aan de veiligheid van de leerling
Sexting is niet meer weg te denken uit de belevingswereld van jongeren. Daarom is het belangrijk om je als docent te verdiepen in het onderwerp en je proactief in te zetten voor preventie en passende begeleiding van leerlingen. Open en respectvol het gesprek aangaan, duidelijke normen communiceren en alert zijn op signalen, helpt om de veiligheid van leerlingen te waarborgen. Zo kun je bijdragen om digitaal seksueel grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan en jongeren te laten ontdekken hoe ze hier weerbaar en verantwoord mee om kunnen gaan.
Meer informatie
- Slachtofferhulp Nederland: Stappenplan nazorg bij online seksueel misbruik op school
- School en veiligheid: Sexting en ongewenste verspreiding van beelden
- Rutgers: Impactstudie van online seksueel geweld
- Nederlands Jeugdinstituut: Hoe kan ik omgaan met sexting?
- Hulp bij online seksueel misbruik: HelpWanted.nl en Centrum Seksueel Geweld
Verder lezen op Onderwijs van Morgen
Met deze les maak je online pesten bespreekbaar
Tips en tools tegen online pesten
