‘Waarom ben je te laat?’ Als een les om 08.30 uur begint, lijkt dat soms op een vrije inloop. ‘Ik moest een kwartier wachten op de bus’, geeft hij eerlijk toe. ‘Het is maar 10 minuten lopen vanaf het station’, probeer ik voorzichtig. ‘Lopen!? In deze kou? Ik dacht het niet mevrouw!’ Te laat komen, ziekmeldingen, (on)geoorloofde afwezigheid is een dagelijks item in het onderwijs. Het kunnen belangrijke signalen zijn van onderliggend verzuim. Als mentor kom ik uiteenlopende redenen tegen. Vanaf welk moment moet je je zorgen gaan maken?
Hoewel er verschillen zijn tussen oudercontact op de middelbare school en het mbo, kan ouderbetrokkenheid waardevol zijn wanneer een student afwezig is. Een moeder meldde haar dochter ziek. Reden: gebroken hart. ‘Ze is ziek van verdriet, we weten niet hoelang haar afwezigheid gaat duren.’ De student bleef een week thuis.
Een andere student meldde zich af voor de les met als reden: ‘Mijn vader is op vakantie en ik ben alleen thuis met mijn zus. Zij was al werken en daardoor kon niemand de hond voeren. Er moet paté door zijn eten en dat duurt ff om klaar te maken, maar anders eet hij niet. Dus dan zou mijn hond tot vanavond laat geen eten hebben en dat vind ik zielig.’
Dan zou mijn hond tot vanavond laat geen eten hebben en dat vind ik zielig.
Er zijn ook zorgwekkende gevallen. Bij het kennismakingsgesprek in het begin van het schooljaar vertelde een student eerlijk dat ze vorig jaar veel heeft gespijbeld. Iets met haar vriendje, hoor ik tussen de regels door. ‘Hoe is dat nu?’, vraag ik. Ze pulkt aan haar truitje en tranen wellen op. ‘Het gaat wel beter’, mompelt ze. Na het gesprek komt ze wekenlang niet opdagen. Ze is 18+ en ik mag zonder haar toestemming geen contact opnemen met ouders. Ik bel, app, mail en stuur een aangetekende brief. Geen enkele poging om contact te maken lukt. Ik denk met een knoop in mijn maag terug aan het gesprek en het vriendje. Ze kwam niet meer terug en via de procedure van ongeoorloofd verzuim werd de student uitgeschreven. Ik bleef achter met vragen en een knagend gevoel van falen. Had ik meer kunnen doen? Het is het moeilijke aan ons werk: je kunt niet altijd beschermen of redden.
Toch zal ik het altijd blijven proberen. Het liefst geef ik een student datgene wat hij nodig heeft om naar school te komen. Dat is lastig als ze niet komen opdagen, met of zonder geldige reden. Ik wil graag met ze in verbinding blijven, zodat ik me minder zorgen hoef te maken. Want eerlijk, een frisse ochtendwandeling van 10 minuten kan heel verkwikkend zijn, maar verder laten we studenten nooit echt in de kou staan.
Alisa Lalicic is docent in het middelbaar beroepsonderwijs. Na een wereldreis van twee jaar was Alisa klaar om aan het werk te gaan. Met pedagogiek als achtergrond en de ervaringen van haar reis zijn de vakken burgerschap en sociale vaardigheden haar op het lijf geschreven. Binnen het MBO daagt ze studenten uit om zelf kritisch na te denken over de wereld. Haar columns zijn een manier om persoonlijke onderwijsavonturen te delen: ‘Want dan ben je nooit alleen.’
