Op 6 april stemde 61 procent van de Nederlanders die hun stem uitbrachten tegen het handelsverdrag met Oekraïne. Het ging om een raadgevend referendum dat door burgers was aangevraagd. Ruim dertig procent van de kiesgerechtigden ging stemmen waardoor de uitslag geldig was. De regering had twee opties. Het ‘nee’ van de kiezer accepteren en het verdrag niet tekenen of het advies van de burgers naast zich neerleggen en het verdrag wel tekenen. De minister-president koos voor de laatste optie, maar kwam nee-stemmers tegemoet door een verklaring aan het verdrag toe te voegen. Hierin staat onder meer dat Oekraïne niet automatisch lid wordt van de EU en dat het land geen beroep kan doen op veiligheidsgaranties van de EU.
Ja
‘Er is nu klip-en-klaar vastgelegd wat het akkoord wel en niet behelst. Daar kan na vandaag geen enkel misverstand meer over bestaan’, liet premier Rutte weten. ‘Er zullen mensen zijn die tegen blijven en die vonden dat de Nederlandse nee-stem alleen kon uitmonden in het afwijzen van het associatieakkoord. Maar ik vond, en vind, dat ik niet kan weglopen voor mijn verantwoordelijkheid’, zegt premier Rutte in NRC Handelsblad. Dagblad Trouw schrijft dat Rutte met alle belangen rekening moest houden, dus ook met het belang van stabiliteit aan de oostgrens van de EU. Nederland is het enige land dat het verdrag nog niet geratificeerd heeft. Het Nederlandse parlement moet nog wel akkoord gaan. GroenLinks-leden spraken hun steun voor de oplossing van Rutte dit weekend gelijk uit. Senator Tineke Strik (GroenLinks) zei dat haar partij ‘de Oekraïners nooit in de steek heeft willen laten’, maar ze neemt de bezwaren van nee-stemmers wel serieus.
Nee
VNL-lijsttrekker Jan Roos benadrukt dat niemand om de aanvulling op het verdrag had gevraagd. ‘Mensen hebben “nee” gezegd. En nu zegt Rutte: jongens, ik heb iets voor jullie uit het vuur gesleept. Dat heeft hij helemaal niet gedaan. Alleen maar voor zichzelf. Om zijn vriendjes van de EU te vriend te houden’, laat Roos aan RTL Nieuws weten. CDA-leider Sybrand Buma vindt dat zijn partij tegen de goedkeuringswet moet stemmen. ‘Doe je dat niet, dan oogst je nog meer verlies van vertrouwen in de politiek en nog meer cynisme tegenover Den Haag en Brussel’, zegt het Kamerlid in de Volkskrant. SP-leider Emile Roemer twitterde ‘Rutte sluit een deal? We hadden al een deal! NEE = NEE’. PVV-leider Geert Wilders vindt dat Rutte moet opstappen.
