Onderzoek naar de werking en ontwikkeling van het brein wijst uit dat pubers ‘s morgens over het algemeen niet vooruit te branden zijn. Hun slaap-waakritme verlegt zich en daar kunnen ze helemaal niets aan doen. Geen probleem, beginnen we de school toch een half uurtje later.
Leerlingen zitten massaal met hun neus in Facebook in plaats van in het leerboek. Geen probleem: dan voorzien we ze via sociale media van lesmateriaal. Ja maar – hoor ik u zeggen – ze kunnen zich daar maar tien minuten geconcentreerd mee bezig houden. Geen probleem: dan knippen we de stof toch op in hapklare brokken, zoals flitsende videofilmpjes en tweets van 140 karakters. Kinderen houden niet van de poëzie van de Vijftigers en dat is ook geen probleem: dan gaan we toch gewoon aan de slag met het analyseren van teksten uit de hedendaagse rapmuziek.
Pas je maar aan
Op tijd kunnen opstaan is een basic werknemersvaardigheid. Als werkende moet je met de systemen en de software aan de slag waarmee je organisatie werkt. Ja, ook met dat saaie spreadsheet-programma. Je past je maar aan. En nee, de Belastingdienst accepteert je check-in-lijstje van Foursquare niet als sluitende kilometerregistratie voor je leaseauto. Heb je moeite met je concentreren? Hoe houd je dan die anderhalf uur durende vergadering vol? Krijg je dat dikke rapport uit voor morgenochtend, als je een samenvatting moet geven voor je collega’s? Neurie je straks herhaaldelijk een verveeld ‘spring maar achterop bij mij’ of kun je geluk of troost voelen na het lezen van een Vijftiger-gedicht dat in een paar regels jouw gevoelens weet te verwoorden als je even in de war bent door de complexiteit van het leven?
Noodzaak tot groeien
Aansluiten of laten aansluiten, that’s the question. En die is nog niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Sluit je alleen maar aan bij wie je leerlingen al zijn, dan leren ze bar weinig. Houd je geen rekening met wie ze zijn en wat ze bezighoudt, dan verlies je ze. Het vinden van een gulden middenweg tussen aansluiten of laten aansluiten is een eerste stap, maar een beetje van beide is niet genoeg.
Door te weten wie je leerlingen zijn, kun je als volwassen begeleider zien waar hun talenten en behoeften zitten, maar ook waar de noodzaak zit tot groeien. Daarna mag je het lijntje van de verleiding uitzetten. Zodat die ‘facebooker’ ook eens een TED-talk ‘vind ik leukt’. Zodat die puber bijna niet langer te stoppen is in het werken aan dat project over duurzame energie. Of in het schrijven van eigen gedichten of het programmeren van een game over inflatie. Zodat ze straks klaar zijn voor de stap naar de boze grotemensenwereld.
Aansluiten bij de leerlingen enerzijds en anderzijds de leerlingen laten aansluiten bij uw wereld. Hoe doet u dat?
