Als leraar moet je lesgeven, toetsen nakijken, oudergesprekken voeren, teamvergaderingen bijwonen, de administratie bijhouden en ga zo maar door. De werkdruk kan soms zo hoog oplopen, dat het lesgeven in het gedrang komt. Het is daarom belangrijk om assertief te zijn. In dit artikel lees je hoe je dat kunt doen.
Omgaan met werkdruk is een kwestie van je grenzen bepalen en bewaken, zodat je zelf de controle houdt over de balans tussen werk en privé. Assertief zijn betekent dat je voor jezelf opkomt. Je zegt wat je wilt en voelt. Assertief ben je, als je:
- Je grenzen aangeeft en bewaakt naar anderen toe.
- Zegt wat je denkt en daarbij gehoord wordt.
- Nee durft te zeggen als dat nodig is.
Gezien en gehoord worden
Veel mensen vinden het lastig om voor zichzelf op te komen. Ze zijn bijvoorbeeld bang dat ze niet langer aardig gevonden worden als ze ‘nee’ zeggen. Het omgekeerde is waar: als je je grenzen aangeeft, word je juist beter gezien en gehoord. Assertief zijn versterkt je relaties met andere mensen. Omdat je laat zien waar jouw grenzen liggen, weten anderen beter wat ze aan je hebben: het voorkomt onderhuidse spanningen. Ook heeft het een positief effect op je zelfvertrouwen. Je voelt je meer in je waarde gelaten en vitaler.
Focus op je prioriteiten
Assertief zijn begint met weten waar je grenzen liggen. Welke activiteiten en werkzaamheden zijn voor jou belangrijk? Houd daar tijd voor vrij. Noteer ze ook in je agenda. Zo kun je je focussen op je prioriteiten. Tijd over? Dan kun je ja zeggen tegen extra werkzaamheden. Geen tijd? Dan moet je nee zeggen.
Nee zeggen: koop tijd
Je bent assertief als je nee durft te zeggen wanneer dat nodig is. Dat klinkt alleen makkelijker dan het is. Je hebt vast weleens ja gezegd tegen iets waar je eigenlijk geen tijd voor had. Gewoon, omdat je geen nee durfde te zeggen. Het kan helpen om op zo’n moment je antwoord uit te stellen. Door het verzoek te noteren, blijf je betrouwbaar voor je omgeving. En door niet meteen te antwoorden vermijd je een automatisch ja. De tijd die je zo voor jezelf hebt gecreëerd, gebruik je om een goede nee uit te zoeken.
Zo zeg je nee
Je kunt natuurlijk altijd nee zeggen tegen een verzoek waar je niet enthousiast van wordt. Maar vind je dat een te kortaf antwoord? Gebruik dan eens een van deze varianten:
- De introductie-nee: Met deze nee geef je aan dat jij niet de meest geschikte persoon bent voor een verzoek, maar iemand anders wel. ‘Dit is niet mijn vakgebied, maar ik ken iemand die je daar wel verder mee kan helpen.’ Vraag wel eerst toestemming aan de persoon die je introduceert.
- De sociale-nee: Nee zeggen is moeilijk, omdat we anderen graag willen helpen. Dat aspect kan ook in je voordeel werken: geef aan wat de consequenties voor anderen zijn als je ja zegt. ‘Als ik ja tegen jou zeg, stel ik collega X teleur omdat ik dan geen tijd voor haar heb.’
Geeft de vraagsteller nog niet op? In dit artikel vind je nog meer nee-varianten. Of kijk dit filmpje voor nuttige tips. En natuurlijk is alleen maar nee antwoorden ook nog een mogelijkheid.
Voel je niet schuldig
Heb je nee gezegd? Het is niet nodig om je daar schuldig over te voelen. Met je respectvolle antwoord heb je tijd gecreëerd om je te focussen op je prioriteiten. Zo sta je assertief voor de klas: je bewaakt zelf je grenzen, tijd en planning. Bovendien: als alle leraren op je school dat doen, heerst er orde in het team. En dat heeft weer een positief effect op de orde in klas.
Ben jij goed in nee zeggen? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
