Het is moeilijk het vanzelfsprekende te waarderen. Water uit de kraan is gewoon water uit de kraan; op elk moment van de dag is het er. Je denkt er niet eens bij na. Voor de nieuwe generatie zijn internet, sociale media en mobieltjes het nieuwe water. Volgens een onderzoek van Mastercard voelt twee derde van de jongeren zich ondertussen naakt zonder mobieltje. Je kunt erom lachen. Of niet.
Steeds meer infobatticals
De laatste tijd valt het me op dat steeds meer mensen, ook jongeren, benieuwd zijn naar hoe het leven eruitziet zonder al die media. Journalistiek-student Bram van Montfoort is zo iemand. Hij gaat binnenkort een jaar offline om te onderzoeken wat dat voor effect heeft op zijn leven. De contactgegevens van zijn paar honderd Facebook-vrienden, printte hij uit. Ze hangen nu boven zijn bureau. Bram is niet de eerste en enige; Jim Stolze probeerde het een maand zonder internet om te onderzoeken wat datzelfde internet hem nu eigenlijk oplevert. En journalist Susan Maushart nam haar man en drie kinderen mee in een ‘life experiment’ van een half jaar zonder technologische gadgets. Ze beschrijft wat dat teweegbracht in haar boek ‘The Winter of our Disconnect’. Wij zijn niet zo stoer in huize Mijland, maar toch: gadgets zijn verboden tijdens alle maaltijden. We spreken de dag door en luisteren naar elkaar.
Even geen digitaal op school
Als er iemand een warm voorstander is van meer digitale media op school, ben ik het. Wég met die niet te slepen boekentassen, allemaal aan de elektronische agenda, gebruik je ‘own device’ en werk meer met sociale media in de klas! Tegelijkertijd zie ik het belang van zonder. De kracht van luisteren naar het verhaal van een inspirerende leraar, om je heen kijken op het schoolplein in plaats van alleen naar je schermpje, een uurtje ongestoord huiswerk maken… de zegeningen van zowel wegdromen als van volledige aandacht hebben voor je ‘real life’ zijn niet te onderschatten. Ik denk dat we jongeren een handje moeten helpen om dat te beseffen, bijvoorbeeld door de digitale kraan af en toe dicht te draaien. Zodat ze leren waarderen wat deze media te bieden hebben en zodat ze leren hun gadgets de baas te blijven, in plaats van andersom.
Wordt het tijd dat school een ‘digibattical friday’ instelt, leerlingen elke dag een half uurtje medialoos laat mediteren of een schermloze pauze plant? Hoe ‘zonder’ zou u het willen maken?