In de zomer is een school een spookgebouw. Soms scharrelt er nog een verdwaalde leerkracht rond of een conciërge die zijn kans grijpt om even wat te repareren zonder pottenkijkers. Maar de klaslokalen zijn leeg of er staan stoelen en tafels opgestapeld in een hoek. Lege bloempotten in de vensterbank, dichte kasten en verlaten kapstokken. Het is net of je de kinderen nog kunt horen, maar als je goed luistert, zijn ze er toch echt niet.
Ik vind het heerlijk om in een compleet lege school te zijn. Niet te lang en ook niet om te werken, maar om even die stilte te voelen. Die stilte is zo tegenstrijdig met de dagelijkse praktijk. Een schoolgebouw is daar ook niet voor gemaakt. Daarom klinkt deze zomerstilte misschien ook luider in een schoolgebouw. Het klopt niet.
Zelfs op de rustigste momenten in een school vol met mensen is er geroezemoes, geschuif van stoelen, een wc die doorgetrokken wordt of het geluid van papier dat knispert of ritselt. Stille momenten in een school komen niet veel voor.
In de toetsperiodes is het wel een stuk rustiger, maar dan heb je in de pauzes eigenlijk oordopjes nodig. Tijdens vergaderingen of studiedagen als de kinderen er niet zijn, is het ook een stuk stiller. Maar met een flink team is er tot laat nog overal in school reuring.
Ik herinner me een jaar toen een collega plotseling overleden was. Wij haastten ons allemaal naar school. We brachten er samen een tijd door om het nieuws door te laten dringen. Misschien was het niet helemaal stil, maar in mijn herinnering hing er een nare stilte. Zo een waar iedereen automatisch van gaat fluisteren.
Of die keer dat we met de hele school naar een toneelstuk keken dat in de aula werd opgevoerd. Daar zat een heel zielig stuk in over een jongen die zijn hond naar de dierenarts moest brengen om hem te laten inslapen. Er daalde een diepe stilte over de kinderen neer, van de kleuters tot groep 8.
Ik herinner me ook het slaapfeest op school, waar ik op de laatste avond een heel spannend verhaal vertelde en er buiten collega’s stonden om mijn verhaal te ondersteunen met een schrikeffect. Vlak voor ze naar binnen stormden, hing er een gespannen stilte bij de kinderen, alsof ze collectief hun adem inhielden. Het lawaai daarna was overigens ook niet mis.
Stil is het meestal ook als de kinderen aan het lezen gaan. Ze pakken hun boek (of strip) en stappen even uit de klas, hun verhaal in. Het is een korte stilte, eentje die ook gepaard gaat met zacht geblader, ademgeluiden en schuivende voetjes.
Maak ook eens een rondje door je spookschool in de zomervakantie. Niet afspreken met een collega, gewoon helemaal alleen gaan. (Ja, je weet best hoe het alarm werkt.) Het doet een beetje pijn. Je mist de kinderen, de collega’s en je krijgt meteen weer een beetje zin om in het nieuwe schooljaar fris van start te gaan. Daarna ga je weer naar huis, lekker in je hangmat liggen.
Omdat het vakantie is.
