De laatste paar weken is de kredietcrisis volop in het nieuws geweest. Met de problemen bij Fortis, Icesave en andere Europese banken komt het nu ook echt dicht bij huis. Ik denk dat het voor velen van ons lastig is om precies te begrijpen hoe dit nu precies zit. Laat staan voor onze leerlingen. Daarom vandaag een paar tips voor het uitleggen van de kredietcrisis in de klas met als extraatje een download voor een les over dit actuele onderwerp.
Op internet zijn eigenlijk maar weinig echt duidelijke sites te vinden. De handigste informatie is terug te vinden op de sites van de grote dagbladen. Zo hebben zowel Volkskrant als NRC een uitgebreid dossier met nieuwsartikelen en achtergrondinformatie, aangevuld met informatieve filmpjes, podcasts en infographics. Ook op Wikipedia is een uitgebreid artikel te lezen.
Verder kon ik eigenlijk maar weinig vinden. Gelukkig had docent economie Peter Adriaansen een aantal tips voor ons:
“Het is lastig om de kredietcrisis aan een paar economische begrippen op te hangen. De crisis heeft met de hele economie te maken. Dat is meteen het interessante natuurlijk. De basis van de kredietcrisis kun je uitleggen door een soort van pyramidespel of kettingbrief. Stel: je hebt een idee waarmee iedereen rijk kan worden. Als je meedoet aan het spel leg je één euro in, van vijf nieuwe deelnemers ontvang je dan vijf euro. En zo gaat het maar door. Als je aan je leerlingen vraagt wat hier niet aan klopt, dan begrijpen ze dat dit spel uiteindelijk niet werkt. Het moet een keer fout lopen. Zo is het ook bij de kredietcrisis. In de verwachting van stijgende huizenprijzen en stijgende beurskoersen kunnen hoge rendementen behaald worden, zolang de lijn omhoog doorgaat. Maar dat houdt eens op, waarbij de laatste schakel in de rij de rekening betaalt. De vraag is natuurlijk wie de laatste in het systeem is. De gewone spaarder als banken failliet gaan? De belastingbetaler als banken overeind gehouden worden door de overheid? De werknemer die als gevolg van de recessie ontslagen wordt?”
“Ook belangrijk om te benadrukken is dat de basis voor de reële economie – zoals dat dan heet – heel smal is. Iedere euro die spaarders op de bank zetten wordt wel tien keer uitgeleend aan bedrijven om te investeren. Als bange spaarders hun spaargeld van de bank halen, heeft dit gevolgen voor de hele economie. 100 euro spaargeld van de bank halen = 1000 euro minder kredietverlening. Vertrouwen is dus heel belangrijk in de economie.”
De bijgevoegde actuele opdracht gaat over het verloop van de kredietcrisis: hoe het begon met de hypotheekcrisis in de Verenigde Staten en hoe dit oversloeg naar Europa.