Een fijne en soepele overstap van groep 8 naar de brugklas is belangrijk. Sommige kinderen hebben daarbij net wat extra begeleiding nodig, bijvoorbeeld leren hoe ze een planning maken, zich voorbereiden op een proefwerk of gewoon omdat zij de overstap spannend vinden. Een soepele overgang helpt stress verminderen en vergroot de kans op succes op de middelbare school. Hoe kun je deze grote stap makkelijker maken?
Huiswerk
Goede studiegewoonten, zoals huiswerk plannen en een agenda gebruiken, stellen kinderen in staat om zelfstandig te leren en te groeien. Laat kinderen daarom wennen aan huiswerk. Dat kan al vanaf groep 6 met het leren voor een toets. Begeleid de kinderen in hoe ze dit aanpakken: op tijd beginnen met leren, voldoende herhaalmomenten inplannen, de leerstof verdelen, een samenvatting maken, zich laten overhoren. Oefen dit ook in de klas. Omdat ieder kind een andere leerstrategie heeft, is het belangrijk te zoeken naar wat het best bij ieder kind past.
Agenda
Vraag de kinderen vanaf groep 7 om een (digitale) agenda mee te nemen, waarin ze hun huiswerk plannen. Geef zowel maak- als leerwerk op. Help de kinderen om de afspraken goed bij te houden en de agenda regelmatig te raadplegen en betrek de ouders hier ook bij. Wanneer kinderen leren om hun tijd en hun afspraken effectief te beheren, zullen ze hier profijt van hebben op de middelbare school.
Schoolbezoek
In groep 7 en 8 kunnen de kinderen en hun ouders open dagen van middelbare scholen bezoeken. Op veel middelbare scholen kan dit ook met de hele groep. Tijdens zo’n bezoek nemen de kinderen deel aan verschillende lessen. Tijdens een muziekles wordt soms gecomponeerd, tijdens de gymles geklommen op de klimwand, in een techniekles wordt een leuke constructie in elkaar gesleuteld, tijdens verzorging gaat het over uiterlijke verzorging en op de horeca-afdeling gaat het over gezonde snacks. Door de schoolbezoeken krijgen de leerlingen (en hun ouders) een goede indruk van wat elke school te bieden heeft. Dat helpt om een weloverwogen schoolkeuze te maken.
Samenwerkingsverbanden
Naast open dagen organiseren lokale samenwerkingsverbanden allerlei activiteiten. In Breda worden er bijvoorbeeld Junior Techniek Colleges georganiseerd. Dit zijn lessen die de interesse in het techniekonderwijs vergroten. Het programma is bedoeld voor kinderen uit groep 8 die verwachten naar het reguliere vmbo (basis, kader, gemengd, theoretisch/mavo) te gaan. Eén ochtend in de week krijgen de kinderen les in bijvoorbeeld techniek, zorg en horeca.
Informatie
Besteed aandacht aan de verschillende richtingen in het voortgezet onderwijs, zoals tweetalig onderwijs, gymnasium, Daltononderwijs enzovoort. Nodig oud-leerlingen van de basisschool uit om in groep 8 een presentatie over hun middelbare school te geven. Een kind dat tweetalig onderwijs volgt, kan deze presentatie zelfs in het Engels geven.
Daarnaast kun je een centrale voorlichtingsavond voor kinderen en ouders organiseren, waarop de verschillende middelbare scholen zich presenteren. Je nodigt vertegenwoordigers van scholen in de regio uit om tijdens een informatiemarkt vragen te beantwoorden die bij de kinderen (en ouders) leven.
Werkvormen
Het werkboek Naar de brugklas, brugpiepen doe je zo van Sylvia van Woudenberg behandelt tal van onderwerpen aan de hand van spelletjes, testen, informatie en opdrachten. De informatie geeft aanleiding tot gesprekken in de klas over verschillende onderwerpen. Ook staan er interviews in met leerlingen in de brugklas en is het boek voorzien van allerlei tips.
Zelfvertrouwen
Wanneer kinderen de overstap naar de middelbare school erg spannend vinden, kunnen ze deelnemen aan het naschoolse programma Playing for Success. Dit programma richt zich op kinderen uit de bovenbouw van het basisonderwijs en jongeren uit de eerste twee klassen van het voorgezet onderwijs. Leerlingen leren met elkaar omgaan en werken samen aan verschillende opdrachten, die gericht zijn op ieders eigen traject. In Breda maakt Playing for Success gebruik van de NACADEMY, het leercentrum van voetbalclub NAC, en het stadion van deze club. De mogelijkheden en faciliteiten aldaar, de opdrachten, de intensieve begeleiding, de topsportcultuur en de ambiance van de professionele voetbalwereld dragen bij aan een omgeving die stimuleert om in jezelf te geloven. De kinderen leren om door te zetten wanneer het lastig wordt en ze leren om hun kwaliteiten en talenten te herkennen en te gebruiken, zodat ze zelfverzekerd de stap naar het voortgezet onderwijs maken.
Warme overdracht
Tot slot: een warme overdracht van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs is van onschatbare waarde. Spreek alle kinderen door met de brugklascoördinatoren van de scholen waar ze heen gaan. Dit is cruciaal voor persoonlijke ondersteuning en draagt bij aan het succes van de kinderen in de volgende fase van hun onderwijsreis.
Lisette Dirks is directeur van KBS De Zandberg in Breda.
