Om het onderwijs taalvriendelijker te maken moeten we meer verschillende talen aanbieden, de klassen kleiner maken en de vreemde talen ook inzetten bij andere vakken. Dit is een aantal van de aanbevelingen uit het rapport van de European Survey on Language Competences: een groot onderzoek naar de vaardigheden van leerlingen in vreemde talen, in veertien Europese landen.
Of het een haalbaar streven is om meer verschillende talen aan te bieden of de klassen kleiner te maken in deze tijden van bezuiniging daar valt over te twisten. Toch is een aantal aanbevelingen uit het onderzoek direct te vertalen naar uw dagelijkse lespraktijk. U krijgt een paar suggesties. Ze zijn direct toepasbaar en niet per definitie kostbaar:
Spreken in de doeltaal
Een docent die consequent de doeltaal tijdens de lessen spreekt, behaalt betere resultaten. Waarom doen de meeste docenten dat dan toch mondjesmaat? Veelgehoorde argumenten zijn ‘als ik de Franse grammatica in het Frans uitleg, begrijpt geen leerling het’ of ‘ik begin het schooljaar altijd helemaal in het Duits, maar het is zo moeilijk vol te houden’.
Overlap tussen de talen benadrukken
Een school die zorgt dat er voor de leerlingen één benadering is voor talenonderwijs, en waar leerlingen de overeenkomsten tussen de talen benadrukt zien in plaats van de verschillen, helpt leerlingen bij het leren van vreemde talen. Als elke docent het belangrijk vindt de leerlingen te helpen dan moet overleg tussen de verschillende talensecties toch mogelijk zijn?
Gebruik van het ERK en een taalportfolio
In de meeste landen is het gebruik van het ERK verplicht of aanbevolen. Het grootste deel van de docenten heeft een opleiding gehad in het gebruik van het ERK en een taalportfolio. Toch gebruikt minder dan 25% van de Europese docenten een taalportfolio daadwerkelijk in de lessen. Wat houdt u tegen daar volgend schooljaar mee te starten?
Gebruik van ict in de lessen
De onderzochte docenten gebruiken ict voornamelijk voor het invoeren van cijfers, het controleren van huiswerk en andere adminstratieve taken. Er wordt nog heel weinig gebruik gemaakt van online woordenboeken, online nieuwsberichten of het tonen van filmpjes in de doeltaal. Mocht u in de vakantie toch aan het zwembad zitten met een Ipad, bewaar dan de links naar de voor leerlingen leuke filmpjes.
Ik hoop dat u iets aan bovenstaande suggesties heeft. Heeft u zelf ook al goede voornemens om uw lessen taalvriendelijker te maken?
Dorien Hodzelmans – Uitgever Frans