Dankzij de lockdown kreeg de digitalisering binnen het onderwijs een boost. Nu een groter deel van het onderwijs digitaal is, maken leerlingen en docenten kennis met een andere vorm van leren. Dit geeft inzicht in wat er anders kan en leidt tot innovatie. Is dit het moment om met de nieuwe kennis en ervaring binnen het onderwijs aan de slag te gaan?
De noodgedwongen verschuiving naar digitaal lesgeven, heeft het onderwijs ook iets gebracht. Onderwijs werd flexibeler, met minder klassikale uren en meer persoonlijke begeleiding. Het thuisonderwijs deed bovendien een beroep op het vermogen van leerlingen om zelfstandig en leerdoelgericht te werken. Deze vorm van eigenaarschap sprak veel leerlingen aan. Het heersende gevoel binnen het onderwijs is dat zowel leerlingen als leraren meer openstaan voor vernieuwing na de ervaringen van de afgelopen maanden. Daarom lijkt dit het moment om op nieuwe onderwijsvormen door te pakken.
Zelfstandig en leerdoelgericht
Al was het niet altijd makkelijk, het thuisonderwijs heeft ook geleid tot positieve ontwikkelingen. Door een toename van digitaal onderwijs krijgen leerlingen vrijheid en ruimte om op hun eigen manier invulling te geven aan het schoolwerk. Wat blijkt, veel leerlingen vinden het fijn om zelf te beslissen op welke manier ze leren en hoeveel tijd ze per vak besteden. De positieve effecten daarvan: leerlingen maken eigen keuzes en worden daardoor zelfstandiger. Het zelf formuleren van leerdoelen en de weg daarnaartoe (‘dit wil ik en zo ga ik dat bereiken’) maakt leerlingen verantwoordelijk voor hun eigen vorderingen. Leren kan op eigen niveau en onderwijs wordt zo steeds meer maatwerk.
Van noodoplossing naar structurele onderwijsvorm
De ervaring dat digitaal onderwijs de kans geeft om meer maatwerk te bieden, nodigt uit om op het ingeslagen (digitale) pad verder te gaan. Om de focus op leerdoelen en meer zelfstandig werken structureel in te voeren, is het belangrijk de periode van thuisonderwijs nog eens met je vakteam door te nemen: hoe heeft iedereen het ervaren? Wat zijn nieuwe inzichten? Wat ging goed en kun je meenemen? Wat werkt juist niet? Bij welke leerlingen ging het goed en bij welke minder? Hoe krijg je de leerdoelen scherp en kun je meer vanuit deze doelen werken? Ontwikkelingen in deze richting maken school zeker niet overbodig. Digitaal onderwijs neemt het klassikale onderwijs niet over. Maar veel scholen werken al wel met blended learning; een combinatie van online en offline. Bovendien blijft school als fysieke locatie een belangrijke plek voor leerlingen om samen te werken en elkaar te ontmoeten.
Verandering voor docenten
Zelfstandig werken vanuit leerdoelen betekent ook voor docenten dat ze anders moeten werken. Het vraagt om veel flexibiliteit, maar het kan zeker ook positief uitpakken. Niet voor alle leerlingen hetzelfde onderwijs plannen, maakt je flexibeler. Er ontstaat ruimte in het rooster, bijvoorbeeld voor extra begeleiding van leerlingen die dat nodig hebben. Docenten krijgen de rol van studie- en vakcoach: studiecoach om de het leertraject te monitoren en vakcoach voor inhoudelijke begeleiding. Dit is anders dan klassikaal lesgeven en vraagt om andere didactische vaardigheden en natuurlijk extra digitale skills van de docent. Maar al tijdens de lockdown bleek dat bij de overgrote meerderheid van de docenten deze vaardigheden prima op orde zijn.
Welke kansen zie jij voor jouw lessen en leerlingen dankzij de digitalisering? Deel ze met ons via onderstaand reactieformulier.
