Practice what you preach. Taal is leuk én veelzijdig, verkondigt docent Nederlands Mart Eekels. Dus ja, hij schrijft er ook zelf lustig op los. Zijn opiniestukken werden in de Telegraaf en het AD geplaatst en vorig jaar schreef hij een carnavalskraker met zijn goede vriend en tevens docent. Maak kennis met onze Docent van de Maand en nieuwe columnist!
Twee jaar geleden maakte je van groep 8-meester de overstap naar docent Nederlands. Was 16 jaar basisschool genoeg?
“Vooropgesteld, ik vond de basisschool heel leuk! Je hebt veel autonomie en ik ben gek op geschiedenis, aardrijkskunde, muziek en dat kon ik allemaal kwijt. Zo hing mijn gitaar in de klas en zei ik op een mooie herfstdag: ‘Jongens, vanmiddag gaan we paddenstoelen determineren in het bos.’ Die regie mis ik soms in het vo.”
Maar…?
“Op de basisschool komen veel randzaken op het bordje van de groepskeerkracht terecht. Vaak had ik het gevoel dat mijn lesdag pas om 15:15 uur begon. Na 16 jaar het zoveelste kamp, de zoveelste musical, een afscheidslied dat ik nog origineler wilde maken dan het jaar daarvoor, wilde ik wat anders. Mijn vader en zus die in het vo werken, zeiden: ‘Mart, wij hoeven niet onze eigen bezem te regelen als die kapot gaat en hebben geen poetsavonden. Wil je het vo niet eens proberen?’
Als groep 8 meester had ik leuk contact met de teamleider van de Walewyc-mavo. Het begon met een mailtje: ‘Mag ik eens op de koffie komen…’”
Die koffie met de teamleider pakte blijkbaar goed uit.
“Ja! Er stond een vacature Nederlands open. Spelen met taal heb ik altijd al leuk gevonden en zo begon ik aan de deeltijdstudie docent Nederlands. Vorige week heb ik mijn diploma cum laude in ontvangst genomen.”
Een mening goed kunnen onderbouwen vind ik belangrijker dan signaalwoorden onderscheiden.
Gefeliciteerd! Wat wil je jouw leerlingen meegeven?
“Taal kan heel erg leuk zijn. Ik maak muziek en afgelopen jaar had ik na carnaval de eerste vier regels opgeschreven van het carnavalslied ‘Muziekske!’. Dat zijn uiteindelijk 26 optredens geworden! ‘Kijk jongens, hoeveel leuke dingen je met taal kan doen,’ zei ik tegen mijn leerlingen toen ik de clip liet zien.
Daarnaast mag je vinden wat je vindt, zolang je maar kan onderbouwen waarom je dat vindt. Een mening goed kunnen onderbouwen vind ik belangrijker dan signaalwoorden onderscheiden. Vorig jaar gaf ik de opdracht om opiniërende stukken rondom de actualiteit in Oekraïne te schrijven. Wat is nieuws? Wat is je mening? Die stukken moesten ze vervolgens naar de plaatselijke krant insturen, zo leerden ze meteen een nette mail op te stellen.”
Is stillezen passé?
“Nee, maar creëer de juiste setting. Op de basisschool dempte ik de lichten en lazen we een boek tegen de verwarming aan, ik kende de leerlingen van haver tot gort. Nu heb ik mavo 3 het tiende uur, en dat is andere koek! Soms is dat met de zweep erover. Soms zet ik een pot thee tijdens het verplicht stillezen. Of lees ik voor. Het eerste jaar op het vo dacht ik, jeetje die pubers zitten er echt niet op te wachten dat ik ga voorlezen. Toch wel!”
De Telegraaf plaatste jouw opiniestuk ‘Verbied pubers te gaan lezen, ze zullen het gaan doen’! vertel…
“Op de havo sloeg ik als puber geen boek open, maar had ik een docent die verbood om Turks Fruit te lezen. Dat was natuurlijk het eerste wat ik deed. Ik speelde rock & roll op mijn gitaar, dit was rock & roll op papier! Met dát boek is bij mij het lezen gaan kriebelen… Diezelfde strategie pas ik nu ook wel eens toe, weliswaar met een knipoog. ‘Jongens, begin alsjeblieft niet aan Dimitri Verhulst. Het staat vol met seks en drugs.’ Na de les komen leerlingen dan naar me toe: ‘Meneer, welk boek was dat ook alweer?’”
Soms is het de zweep erover. Soms zet ik een pot thee.
Is willen lezen slechts een kwestie van het juiste boek?
“Lezen is alleen een middel, het gaat om het verhaal dat erachter zit. Als een leerling zegt: Ik houd niet van lezen, heb je nooit het juiste boek gepakt. Daarom werk ik met thema’s. Laat de leerling een thema kiezen – zoals gender, klimaatcrisis, identiteit, misdaad of oorlog – dat hem aanspreekt. En stel vragen: welke Netflixseries kijk je of wat voor games speel je? En welk onderwerp past daar dan bij? Pak niet blind een boek uit de kast. Begeleid in het maken van de boekkeuze.”
Als afsluiter, één laatste tip?
“Wees begripvol, ook als leerlingen jouw vak geen zak aan vinden. Durf buiten de kaders te adviseren en ga moeilijke onderwerpen als verslaving in een gezin niet uit de weg. Snijd thema’s aan die spannend zijn zoals seksualiteit en muziek. En bovenal: durf op je plaat te gaan!”
In zijn maandelijkse column voor Onderwijs van Morgen beschrijft Mart zijn gedachtespinsels en belevenissen over het onderwijs, in de breedste zin van het woord. Het liefst geserveerd met een korreltje zout. Zijn eerste column lees je hier.
Column: ‘Magisteren’
