We zijn het afgelopen schooljaar allemaal geconfronteerd met het afstandsonderwijs. Of we het wilden of niet en of de school er klaar voor was of niet. Toch is het de meeste scholen gelukt om voor alle leerlingen onderwijs op afstand te organiseren en om alle leraren te motiveren hun digitale skills in snel tempo te verbeteren. Sterker nog: tal van docenten én studenten zijn positief verrast door de voordelen die het afstandsonderwijs biedt. We interviewden enkele betrokkenen.
Effectiever en quickwins
Mitchel, docent natuur- en scheikunde op een havo: ‘Persoonlijk vond ik het fijn dat ik meer moest nadenken over mijn lessen. Normaal gesproken bedenk ik vaak ter plekke, tijdens de les, nog een voorbeeld. Online moet de les natuurlijk goed gestructureerd zijn. Je denkt dan van tevoren veel meer na over: hoe zet ik de leerlingen aan het werk, hoe krijg ik informatie terug, hoe maak ik het inzichtelijk voor hen? Dat zorgde ervoor dat ik meer gestructureerd ging lesgeven. De lessen waren een stuk effectiever: een les die normaal 50 minuten duurt, was nu met 30 minuten klaar.’
Ook Joep van Helvert, docent en opleidingsontwikkelaar bij het NCVB Bedrijfsopleidingen, is enthousiast: ‘Digitaal lesgeven is echt heel anders. Daar heb je andere werkvormen voor nodig. We nemen nu video’s op voor de docenten met quickwins: een korte uitleg van een digitale tool met een werkvorm en het doel ervan, bijvoorbeeld Kahoot. Zo proberen we de docenten te motiveren om af en toe iets anders te gebruiken dan de standaard powerpoint.’
Tijdbesparend en op maat
Ook voor leerlingen en studenten was het effect van onderwijs op afstand lang niet altijd negatief. ‘Van studenten hoorden we veel terug dat ze het fijn vonden om hun eigen tijd in te delen’, vertelt Joep. ‘Er waren natuurlijk wel vaste contactmomenten, maar verder konden de studenten veel beter hun eigen tijd inrichten.’
Joep bevestigt dat: ‘NVCB geeft opleidingen door heel het land. Zo kan het zijn dat een leerling vanuit Zuid-Limburg naar Midden-Brabant moet reizen, wat drie uur per dag kost. Door de theoretische kennis online aan te bieden, besparen de studenten kostbare tijd. Daarnaast kan een student nu online zoeken naar antwoorden op vragen. Iedere student kan op zijn eigen manier zijn lesmateriaal erbij pakken als dat nodig is.’
Zelfstandig werken
Ylenia van As studeert internationale marketing, communicatie en evenementen op het MBO Rijnland en zit in het tweede jaar. ‘Het afstandsonderwijs was echt even wennen, je bent ineens helemaal op jezelf aangewezen. Maar je leert snel zelfstandig te werken. Ik ben wel een gemotiveerde leerling, dus ik had mijn doel goed voor ogen.’
‘De zelfstandigheid was voor mij erg positief. Je moet uit jezelf om hulp te vragen en omdat je je vraag per e-mail of chat stelt, moet je langer nadenken over wat je precies wil vragen. Daardoor leer je duidelijker formuleren. Ook leer je zelf te plannen en verantwoordelijkheid te nemen. Ik zou het fijn vinden als lessen vaker online zouden zijn. Soms is het makkelijker om vanuit huis te werken. Ik maak lange dagen, dus iets minder lessen in de klas zou fijn zijn. Je kunt ook extra vragen stellen met een online uurtje bijvoorbeeld.’
Nieuwe tools, aangepaste visie
Mitchel: ‘We hebben als school, als organisatie gezien dat er heel veel mogelijk is. Er zijn veel manieren om informatie in te winnen en manieren om leerlingen dingen te laten zien. Specifiek voor mijn vak zal ik bijvoorbeeld nu veel meer proefjes en demonstraties digitaal geven. Omdat je het kunt opnemen en kunt editen, is het filmpje beter en is het effect van een proef duidelijker voor de leerlingen.’
Ook Joep denkt dat zijn organisatie veel heeft geleerd van het afstandsonderwijs. ‘De tools om opdrachten in te vullen of werk na te kijken, die we het afgelopen jaar hebben gebruikt, zullen blijven. Ook collega’s die niet zo digitaal zijn, hebben ervaren dat het toch best makkelijk is. We gaan onze visie op digitaal gebied opnieuw onder de loep nemen. Wat kunnen we op een andere manier doen? Voor het onderwijs is leren op afstand echt een goede impuls geweest. Het heeft ons geforceerd om anders les te geven en daar zijn veel goede dingen uitgekomen.’
Verder lezen over afstandsonderwijs?
De afgelopen maanden publiceerden we meer over het afstandsonderwijs. Lees ook de artikelen in de special.
Welke voordelen heb jij ervaren door het afstandsonderwijs? Laat het ons weten via onderstaand reactieformulier.
