‘Het kan heerlijk wezen om een boek te lezen.’ Deze uitspraak van Willem Wilmink geldt helaas niet voor ieder kind. Sommige kinderen zeggen dat ze niet van lezen houden, andere kinderen krijgen het lezen moeilijk onder de knie en vinden het daarom niet leuk. Maar iedereen weet hoe belangrijk lezen is. Op school, maar ook later. Hoe zorg je er dus voor dat je alle kinderen, ook de zwakke lezers, motiveert om te lezen?
Dit artikel is afkomstig uit Praxisbulletin van oktober 2018 en is geschreven door Jan Jaap Bijlsma.
Kinderen die goed kunnen lezen zijn gemotiveerder om te lezen en lezen meer. En veel lezen en met plezier lezen leidt weer tot betere prestaties. Niet alleen bij het technisch en begrijpend lezen, maar ook bij de andere vakken. Andersom werkt deze spiraal helaas ook. Kinderen die moeite hebben met lezen, verliezen vaak hun motivatie om te lezen en lezen daardoor minder. Dat kan er zelfs voor zorgen dat de leesvaardigheid stagneert en dat een kind een negatief zelfbeeld ontwikkelt. Als dit het geval is, is dat proces lastig te keren.
Intrinsieke motivatie
Om een negatief zelfbeeld te voorkomen moeten kinderen intrinsiek gemotiveerd worden om te lezen. Intrinsieke leesmotivatie is de motivatie voor lezen die van binnenuit komt. Je kunt kinderen motiveren om te lezen wanneer je ze aanspreekt op hun interesse, wanneer je boeken aanbiedt die ze leuk vinden en die bij hen passen. Ook het samenwerken en praten over boeken heeft een positieve invloed op de leesmotivatie van kinderen. En hoe motiverend is het als je het gevoel hebt dat je iets kunt en dat je het goed hebt gedaan? Succesmomenten zijn de bouwstenen voor het opbouwen van vertrouwen in het eigen kunnen en voor de ontwikkeling van een positief zelfbeeld.
Tips en suggesties voor alle kinderen
Het is de kunst om kinderen positieve leeservaringen op te laten doen en ze te prikkelen om veel en gevarieerd te lezen; om een boek te vinden dat bij hen past en dat ze stimuleert om verder te lezen. Hier volgt een aantal praktische tips en suggesties.
1. Geef het goede voorbeeld
Zorg ervoor dat je goed op de hoogte bent van het actuele aanbod van kinderboeken en enthousiasmeer de kinderen om te lezen. Op sites als jaapleest.nl, kjoek.nl en ikvindlezenleuk.nl lees je over nieuw verschenen kinderboeken. Vertel ook over je eigen leeservaringen. Wat zijn jouw lievelings(kinder)boeken en waarom?
Bespreek naast boeken regelmatig verschillende tekstsoorten die je in het dagelijks leven tegenkomt. Een recept bijvoorbeeld, een gebruiksaanwijzing of een informatiebord in de dierentuin. Lees de tekst voor en geef daarbij aan met welk doel je hem leest. Op die manier zien de kinderen dat lezen en leren lezen belangrijk is, en willen ze deze vaardigheid zelf goed onder de knie krijgen.
2. Lees een paar keer per week voor
Voorlezen is belangrijk. Via het voorlezen maken de kinderen kennis met boeken en verhalen, verwerven ze nieuwe woorden en doen ze kennis op over de wereld. Bespreek het verhaal naderhand met de kinderen, zodat ze begrijpen hoe het in elkaar zit en zodat ze verbanden met hun eigen wereld kunnen leggen.
3. Laat boeken stralen
Een boek moet uitnodigen om erin te bladeren of te lezen. Zet boeken daarom niet allemaal in de kast met de rug naar voren, maar ook een aantal met het omslag naar voren. En wissel dit af. Dat nodigt uit!
Wil je meer praktische tips en achtergronden over leesmotivatie? Download het volledige artikel ‘Een klas vol lettervreters’ uit Praxisbulletin.
Hoe motiveer jij kinderen om te lezen? En heb je tips speciaal om zwakke lezers te motiveren? Laat het ons weten via het reactieformulier.
