Een leven zonder lesgeven is voor Judith Peinemann niet denkbaar. Haar liefde voor onderwijs is zo sterk, dat ze graag haar ervaringen deelt op OVM. Judith geeft het vak pedagogiek aan toekomstige onderwijsassistenten. Ook is ze lerarenopleider voor de opleidingen omgangskunde en pedagogiek. In dit artikel: autonomie.
Het is halfzeven ’s ochtends als ik ergens in de verte The Beatles Here comes the sun hoor zingen. Als ik mijn ogen open en naar buiten kijk, zie ik nergens de zon en besef ik dat zojuist mijn wekker is afgegaan. Tijd om na te denken over wat ik zal aantrekken met dit weer, heb ik niet. Mijn dochter van twee en een half wordt wakker en roept heel hard: ’Mama, ik ben wakker!’ Binnen een halve seconde staat ze voor haar kledingkast en eist ze van mij dat ik een rokje pak. Ik begin wat te sputteren over koud en nat, maar wil om vijf over half zeven niet in een discussie terechtkomen, dus pak ik een rokje uit de kast. ‘Mama! Nee afblijven, dat kan ik zelf!’
Zelluf doen
Mijn peuter wil alles zelluf doen. Aankleden, haren borstelen, tandenpoetsen en haar sokken en schoenen aantrekken. Dat is best handig als je de hele dag de tijd hebt, maar mijn les start om negen uur en ik wil binnen zijn voor mijn studenten arriveren. Als vlak voor we weggaan blijkt dat haar T-shirt achterstevoren zit en ze haar schoenen aan de verkeerde voet heeft zitten, begin ik het irritant te vinden. Ik zet haar in de auto, haast me naar de opvang en rij meteen door naar school, waar ik zonder koffie te drinken mijn les start. Pedagogiek.
Autonomie stimuleren
Deze blog gaat het over autonomie stimuleren. Ik voel me betrapt. Met een stalen gezicht leg ik mijn studenten uit waarom het belangrijk is om kinderen te stimuleren in hun autonomie. Kinderen leren dan dat het goed is om eigen keuzes te maken. Ze krijgen de ruimte om fouten te maken en worden op die manier zelfverzekerd en zelfstandig.
Hoe stimuleer ik de autonomie van mijn studenten?
Door ze te laten meedenken in werkvormen, ze te complimenteren voor hun inbreng en ze verantwoordelijkheid en vertrouwen te geven. Mijn studenten reflecteren elke tien weken op twee leerdoelen waar ze op hun stage aandacht aan hebben besteed. De manier waarop ze dat doen, mogen ze volledig zelf kiezen. De mooiste schilderijen, raps en toneelstukjes komen voorbij. Ik ben tot tranen toe geroerd als ik zie hoe mijn studenten omgaan met de vrijheid die we ze geven en met welke producten ze aankomen. Ze voelen zich verantwoordelijk voor hun eigen leerproces, omdat de verantwoordelijkheid ook echt bij hen ligt. Ik geef ze als studieloopbaanbegeleider vertrouwen in hun eigen kunnen; intrinsieke motivatie als steunpilaar voor autonomie.
Motivatie
‘Intrinsieke motivatie’, ik hoor het mijn stagebegeleidster nog zeggen. Ik schaam me dat ik dit op school vol passie en overtuiging doe, maar me tijdens mijn werkdagen verzet tegen mijn peuters overgrote drang naar autonomie. Ik sluit de les af met een paar anekdotes en complimenteer de studenten voor hun aandacht en geduld.
Zo blij als een kind
De volgende groep studenten staat al voor de deur als ik bedenk dat op datzelfde moment de kaartjes van mijn favoriete festival in de verkoop gaan. Iedereen die weleens naar Lowlands is geweest, weet dat het binnen een half uur is uitverkocht. Niet alleen thuis wint mijn eigen belang het weleens van mijn principes, ook binnen mijn rol als docent zondig ik weleens.
Dit is de eerste keer dat ik oprecht blij ben met laptoponderwijs en een klas van dertig studenten. ‘Jongens, klap je laptop open en ga naar ticketmaster.nl, de eerste die beet heeft krijgt een reep chocola.’ Intrinsieke motivatie of niet, het zweet stond ze dik op het voorhoofd. Na een kleine tien minuten was het raak, was Noor blij het haar chocola en ik zo blij als een kind met mijn kaartjes. ‘Zo, nu weten jullie voor eens en altijd hoe je veilig concertkaartjes kunt bestellen.’
Trots
Om vijf uur rijd ik moe maar voldaan naar de opvang, om mijn dochter op te halen. De leidster komt naar me toe voor een korte overdracht en sluit af met de vraag: ‘Je dochter had haar shirt verkeerd om aan toen je haar bracht, had je haast vanochtend?’ Ik glimlach en zeg tegen mijn dochter: ’Ik ben trots op je meid, je hebt je helemaal zelf aangekleed.’
