Als docenten zijn we trots op ons vak en op de resultaten van onze leerlingen, maar werken in het VSO (voortgezet speciaal onderwijs), maakt je nóg iets trotser. Waarom? We werken toch allemaal naar hetzelfde doel toe: elke leerling voorbereiden op de maatschappij waarin we leven? In het VSO is dit soms net wat moeilijker dan in het reguliere onderwijs. We kunnen nergens vanuit gaan, want onze leerlingen zijn gevoeliger voor prikkels. En dat maakt het werken met hen soms lastig, omdat je vanaf de eerste seconde dat een leerling het schoolplein op stapt, extra alert moet zijn op overprikkeling, frustraties en escalaties.
Veel mensen denken dat in het speciaal onderwijs leerlingen zitten met de grootst mogelijke problemen, leerlingen die het later nooit kunnen redden in de maatschappij. Ook zijn er helaas mensen die het beeld hebben dat wij een opleiding bieden voor de latere criminelen, omdat hun gedragsproblemen uitgebreid belicht worden in het journaal of de opsporingsprogramma’s. Maar juist dat maakt ons werk mooier: het vechten tegen deze vooroordelen en bewijzen dat ook onze leerlingen uniek zijn en hun plekje in de maatschappij verdienen. Want weinig mensen weten dat onze oud-leerlingen nu voor hen het eten maken in een restaurant, hun huizen bouwen en ervoor zorgen dat hun computers beschermd zijn tegen hackers.
Helaas hebben we soms te maken met agressie van leerlingen. Maar buitenstaanders kijken vaak niet naar de oorzaak ervan. Want de agressie komt vooral voort uit frustratie over niet begrepen worden of over het eigen onvermogen om iets te begrijpen. Ook de thuissituatie waarin die dag iets speelt wat afwijkt van andere dagen, kan een aanleiding zijn. We vinden het heel jammer dat mensen dan hun mening al klaar hebben over het speciaal onderwijs, zonder dat ze met experts hebben gesproken en weten wat er speelt binnen onze schoolmuren en die van andere VSO’s.
Mede daardoor krijgen we niet veel stagiaires binnen onze school. Ze zijn wat angstig om deze stap te zetten en kiezen liever voor de veilige weg. Of ze kennen de weg naar ons helemaal niet, omdat ze er niet van horen tijdens hun opleiding. En dat is jammer, want als je je stage op het VSO doet, krijg je een geweldige rugzak met bagage mee die je op bijna alle plekken in het onderwijs in kan zetten. Je krijgt handvatten hoe je om moet gaan met verschillende typen leerlingen met gedragsproblemen, maar ook hoe je je klassenmanagement kan ordenen zodat je ook rekening houdt met die ene leerling. Daarnaast leer je stevig in je schoenen te staan, wat je weer helpt in de communicatie naar leerlingen, maar ook naar ouders.
Dus stagiaires, meld je aan bij het VSO, en wordt net als ik trots op al die leerlingen die ons zo hard nodig hebben.
