Uit internationaal onderzoek (PISA) blijkt dat de leesvaardigheid bij Nederlandse leerlingen tekort schiet. Een groot probleem, omdat leesvaardigheid ontzettend belangrijk is voor het dagelijks functioneren – zowel op het werk als in het privéleven. Hoe maken we taallessen aantrekkelijker? Uit onderzoek blijkt dat (meer) literatuur aanbieden in de lessen werkt!
Leerlingen die vaak op hun telefoon zitten, leerlingen die zitten te gapen tijdens de lessen of leerlingen die ondermaats presteren. Komt je dit bekend voor als taaldocent? Leerlingen gemotiveerd en geïnteresseerd krijgen om een nieuwe taal te leren kan soms behoorlijk uitdagend zijn. Want hoe krijg je die taallessen nou leuk en interessant voor jongeren die eigenlijk met hele andere dingen bezig zijn in hun leven?
Tekstbegrip vergroot met literaire teksten
Heb je er al eens aan gedacht om gebruik te maken van literaire teksten in je lessen? Bij het vak Duits, maar ook bij andere vreemde talen, is er in de onderbouw weinig aandacht voor het lezen van literaire teksten. Maar uit promotieonderzoek van Elisabeth Lehrner-te Lindert blijkt dat wanneer het reguliere lesprogramma bij het vak Duits voor een derde door een intensief literatuurprogramma vervangen wordt, het tekstbegrip van alle leerlingen vooruit gaat, zowel bij de havo- als de vwo-leerlingen. Zowel laag- als hoogpresteerders bleken baat te hebben bij meer lessen met literatuur.
Opzet onderzoek
Het onderzoek vond plaats bij twaalf havo 3- en vwo 3-klassen, van in totaal twaalf scholen. Het doel van dit onderzoek was nagaan of het leesvaardigheidsonderwijs in de onderbouw gebaat is bij meer aandacht voor literatuur. Twee jaar lang deden telkens zes scholen aan het onderzoek mee, waardoor in totaal zes klassen 3 havo en zes klassen 3 vwo onderzocht zijn. Per school was er een experimentele groep en een controlegroep. De experimentele groep volgde een intensief literatuurprogramma, de controlegroep volgde het reguliere lesprogramma.
Creatiever en interessanter
Zowel de docenten als de leerlingen vonden het motiverend om te werken met literaire teksten, bleek uit het onderzoek. De leerlingen vonden de lessen creatiever én interessanter omdat ze in deze lessen met de Duitstalige cultuur, verschillende tekstsoorten en creatieve werkvormen bezig waren. Uit het onderzoek bleek ook dat het gebruik van diverse literaire teksten – van songteksten tot en met jeugdboeken – zinvol is en dat creatieve werkvormen de leerlingen kunnen aansporen om zich met literaire teksten bezig te houden. Een win-win dus voor docent én leerling!
Van songs tot korte verhalen
In samenwerking met de onderzoeker en lerarenopleider Duits Elisabeth Lehrner-te Lindert heeft Malmberg naar aanleiding van bovenstaand onderzoek een speciaal literatuurboekje ontwikkeld voor docenten Duits: Na Klar! Lesen mit literarischen Texten. Het lesmateriaal bestaat uit teksten en opdrachten voor ongeveer dertig lesuren. De lessen zijn extra aantrekkelijk voor jongeren door onder meer het gebruik van songs, korte verhalen, jeugdboeken en een sprookje.
Aanvullend
De lessen zijn geschikt voor 2 en 3 havo/vwo en voor 4 vmbo en zijn een mooie aanvulling op het bestaande lesmateriaal. Je kunt er direct mee aan de slag. De teksten en opdrachten kunnen worden gebruikt als een complete serie lessen, maar kunnen ook worden geïntegreerd in een les. De opdrachten liggen in lijn met het curriculum en helpen je leerlingen de taal verder te ontdekken.
Nieuwsgierig?
Nieuwsgierig geworden? Bekijk hier het bladerboek (met twee van de zes hoofdstukken). De PDF’s met lesmateriaal kun je als gebruiker van Na klar! vinden bij het docentmateriaal in de online leeromgeving van Malmberg. De boeken zijn niet te koop en beperkt beschikbaar. Wil je graag een gratis exemplaar ontvangen? Bestel deze dan in de Malmberg webshop. De jeugdboeken die in de lessenserie aan bod komen, zijn met Na klar!-korting verkrijgbaar bij Prakticum Educatief.
