Een nieuw jaar: 2013. De 21e eeuw in volle vaart. Een eeuw waarin alles anders wordt. Dat denk ik echt. Noem het een renaissance 2.0. In de eerste renaissance was de boekdrukkunst een van de katalysatoren. We vonden vele antwoorden op onze vragen.
Katalysator
Nu is het internet de katalysator. We hebben zoveel antwoorden tot onze beschikking dat het stellen van goede vragen de nieuwe uitdaging is. Veel van die vragen komen vanzelf op ons af: de economische crisis, de gezondheid van onze planeet, kennelijk onoplosbare conflicten… Andere ontstaan juist weer door nieuwe mogelijkheden: Hoe kunnen we online sociale netwerken voor ons laten werken? Hoe vullen we ons leven met zin als we nóg ouder worden?
Een paar jaar geleden zag ik Rob Creemers een duizelingwekkende presentatie houden over hoe snel en ingrijpend technologie ons dagelijkse bestaan aan het veranderen is. Ik stelde hem na afloop de vraag: Wat betekent dit voor het onderwijs?
Diezelfde vraag stelde ik daarna aan meer trendwatchers en deskundigen én in gesprekken met leraren en opleiders, met jongeren en met vertegenwoordigers van organisaties uit verschillende sectoren. Ik kreeg verschillende antwoorden; soms spraken ze elkaar zelfs tegen. Begrijpelijk, de toekomst is meer dan ooit onvoorspelbaar.
Rode draden ontdekken
In februari van 2012 stond ik met Creemers op het podium als sprekers tijdens een studiedag van stichting Accrete. Creemers deed zijn verhaal, even snel en overtuigend als een paar jaar geleden; ik maakte de vertaling naar het onderwijs. In 2012 mocht ik veelvuldig in de vorm van interviews, workshops lezingen, trainingen en adviestrajecten met betrokkenen bij het Nederlandse onderwijs de dialoog aangaan. Leerzaam en inspirerend!
In het boekje leerbericht 2013 heb ik 25 columns verzameld die deels eerder verschenen op Onderwijs van Morgen en op mijn eigen blog. Als in een weerbericht probeer ik vooruit te blikken en te duiden wat dit betekent voor het onderwijs en voor leren in het algemeen. Ik probeer rode draden te ontdekken, conclusies te trekken en ideeën uit te werken.
Het weer is onvoorspelbaar, de toekomst ook. Toch hoop ik in dit boekje een aantal waardevolle inzichten en ideeën te hebben verzameld. Elke column eindigt met enkele vragen. Bespreek ze eens. Met uw team, met een collega of met uw leerlingen. Ik ben benieuwd naar de inzichten en ideeën die dat oplevert. Laat gerust eens weten hoe u het ziet of welke nieuwe vragen een en ander oproept.
