Recent is er opnieuw aandacht voor het gevaarlijke ‘stikspel’, ook wel bekend als de ‘choking game’ of ‘wurgspel’. Hierbij beperken jongeren bewust de zuurstoftoevoer naar de hersenen om een kortstondige roes te ervaren. Dit kan leiden tot ernstige hersenschade en zelfs de dood.
Wat is het stikspel?
Bij het stikspel wordt de toevoer van zuurstof naar de hersenen tijdelijk onderbroken, bijvoorbeeld door de halsslagader dicht te knijpen of door het inhouden van de adem terwijl druk op de borst wordt uitgeoefend. Dit veroorzaakt een kort euforisch gevoel, maar de risico’s zijn immens.
Het stikspel is niet nieuw, maar gaat al vele decennia rond, vooral onder tieners. Met de komst van sociale media heeft de bekendheid wel een vlucht genomen. Video’s over de challenge worden in een oogwenk miljoenen keren gedeeld. Onderzoek van de Sam Houston State University wijst uit dat 16% van de ondervraagde Amerikaanse jongeren aangaven het spel eens of vaker te hebben gespeeld. De jongeren geven aan het vaak bij iemand thuis te doen of op school; op het schoolplein, in een klaslokaal of in de toiletruimte.
De gevaren
Het beperken van zuurstof naar de hersenen kan binnen enkele seconden leiden tot bewusteloosheid. Wanneer er niet direct hulp komt, kunnen blijvende hersenschade of een hartstilstand optreden. In sommige gevallen eindigt het spel fataal. In het eerder genoemde onderzoek worden onder andere de volgende consequenties genoemd: geheugenverlies, lichamelijke pijn door het vallen, wazig zicht, hoofdpijn, coma en een hartinfarct. De termen ‘spel’ en ‘challenge’ klinken luchtig of positief, maar zijn het dus absoluut niet.
Herken de signalen
Het is belangrijk dat docenten en medewerkers de waarschuwingssignalen van het stikspel kunnen herkennen. Leerlingen die deelnemen aan dit gevaarlijke spel kunnen de volgende signalen vertonen:
- Fysieke tekenen: blauwe plekken of rode striemen rond de nek, bloeddoorlopen ogen, onverklaarbare hoofdpijn of duizeligheid.
- Gedragsveranderingen: terugtrekking, geheimzinnig gedrag of ongebruikelijke fascinatie voor risicovol gedrag.
- Verklaringen of gesprekken: leerlingen kunnen praten over een ‘choking game’ of vergelijkbare uitdagingen die ze online hebben gezien. Het is goed om er alert op te zijn dat ook andere benamingen gebruikt worden zoals ‘space monkey’ of ‘dream game’. Jongeren gebruiken vaak nieuwe of verhullende namen om het gevaar te maskeren of om het onschuldiger te laten klinken. Deze namen kunnen per regio of groep verschillen, en sociale media versnellen de verspreiding van nieuwe termen.
Door deze signalen te herkennen kun je snel ingrijpen en verdere incidenten helpen voorkomen.
Wat kun jij doen?
Voorlichting kan leerlingen bewust maken van de risico’s en hen aanmoedigen om elkaar niet aan te zetten tot dit soort praktijken. Het is dan ook belangrijk om structureel aandacht te besteden aan de gevaren van het stikspel en vergelijkbare challenges.
- Geef voorlichting: organiseer informatiesessies voor leerlingen over de gevaren van het stikspel en andere riskante trends. Een mentorles biedt je bijvoorbeeld de gelegenheid om in gesprek te gaan over de aantrekkingskracht en gevaren van deze spelletjes.
- Herken de signalen: leer collega’s en medeleerlingen om de waarschuwingssignalen zoals hierboven beschreven te herkennen.
- Stimuleer open communicatie: moedig een cultuur aan waarin leerlingen zich veilig voelen om te praten over groepsdruk en gevaarlijk gedrag.
Door proactief te handelen, kun je bijdragen aan het voorkomen van tragische incidenten en zorgen voor een veilige leeromgeving voor alle leerlingen.
Meer informatie
Stichting T.I.M. (Tegen Internet Misstanden) is opgericht door Geert en Anita Reynders. In 2017 overleed hun 16-jarige zoon Tim als gevolg van een fataal afgelopen ‘choking game’. Op hun website internetchallenges.nl delen ze informatie en tips voor zowel ouders als scholen.
