Sinds deze week is er een Van Dale woordenboek, speciaal voor het VMBO en MBO. In dit woordenboek staan 15.000 woorden, die veel gemakkelijker worden uitgelegd dan in de ‘Dikke Van Dale’. Van Dale ontwikkelde dit nieuwe woordenboek omdat er vanuit de leerlingen en docenten een duidelijke behoefte is aan een woordenboek op maat. Een mooi product, maar er is ook kritiek: een woordenboek speciaal voor vmbo-leerlingen zou stigmatiserend zijn. En hebben leerlingen hier wel iets aan?
Door korte definities, duidelijke voorbeeldzinnen en heldere taal zijn de beschrijvingen in het nieuwe woordenboek een stuk duidelijker dan in de Dikke Van Dale. Sommige moeilijke woorden worden zelfs extra toegelicht met een plaatje. Ook helemaal op de doelgroep toegespitst zijn de schooltaalwoorden. In het filmpje van Volkskrant TV is te zien dat leerlingen van een Amsterdams ROC de beschrijvingen veel duidelijker vinden, al biedt de beschrijving van ‘molecuul’ nog steeds geen uitkomst.
De meningen over het nieuwe woordenboek zijn verdeeld. Het is waar dat de beschrijvingen in de Dikke Van Dale vaak te ingewikkeld zijn voor leerlingen. Dan is het te waarderen dat er een product op maat is speciaal vvoor leerlingen met een geringere woordenschat. Er bestaan wel meer woordenboeken voor specifieke doelgroepen en situaties, zoals schoolwoordenboeken en woordenboeken voor kinderen. Toch zijn er ook wat kritiekpunten. Een woordenboek speciaal voor het vmbo zou stigmatiserend zijn, zo blijkt uit een rondje langs reacties op nieuwssites. Jan Jaap Bijlsma, uitgever Nederlands bij Malmberg, is hier hiermee eens. “Uiteraard voorziet een gemakkelijker woordenboek met extra aandacht voor schooltaalwoorden en ondersteuning van beeld in een behoefte. Maar waarom wordt dit als een woordenboek speciaal voor het vmbo gepresenteerd? Het staat op de voorkant van het woordenboek. Is dat nou nodig?”. Bovendien gaat een speciaal woordenboek voorbij aan het werkelijke probleem. “In het filmpje zie je dat een leerlinge moeite heeft met het vinden van een woord. Daar zou meer aandacht in het onderwijs – en in lesmethodes – aan moeten worden besteed. Leerlingen moeten leren hoe ze met een woordenboek om moeten gaan, maar ook hoe ze met behulp van strategieën de betekenis van een woord in een tekst kunnen achterhalen”.
Wat vindt u van het nieuwe woordenboek speciaal voor het vmbo en mbo? Mooi dat het er is of is het een verkeerd signaal? Stem mee in de ‘stelling van de week’ en geef een reactie op dit artikel.
