Meer en meer mbo-opleidingen kiezen voor een hybride leeromgeving. Deze onderwijsvorm is populair omdat studenten zo kennismaken met de praktijk en worden opgeleid tot flexibele professionals. Over het vormgeven van hybride leeromgevingen is goed nagedacht, maar als zo’n leeromgeving eenmaal van start gaat dan lopen begeleiders soms toch tegen problemen aan. Hoe leren studenten het best en hoe kun je hen het best begeleiden?
Uit onderzoek van het Expertisecentrum Beroepsonderwijs blijkt dat specialistisch opgeleide mbo-vakmensen de beste baankansen hebben. Voor breed opgeleide mbo-vakmensen verloopt de overgang van school naar arbeidsmarkt namelijk minder soepel. Inzetten op de verbinding met de beroepspraktijk is dus van groot belang. Een hybride leeromgeving – niet traditioneel vanuit de schoolbankjes, maar vanuit het werkveld – sluit hierbij aan. Ook blijkt uit het onderzoek dat in het mbo de link tussen opleiding en beroep de laatste decennia zwakker is geworden – en een zwakke aansluiting is ongunstig voor de inkomenspositie van schoolverlaters.
Onderzoek begeleidingsstrategieën
Het onderzoek naar de beste begeleidingsstrategieën is gestart in september en loopt tot april 2021. Eindresultaten zijn er nog niet, maar hogeschooldocent en hoofdonderzoeker Anne Khaled in positief over de eerste stappen: “We zijn bezig met de ontwikkeling van instrumenten om te kunnen monitoren wat studenten leren. Veel gebeurt in het hoofd. Een deel van dat proces komt pas aan het licht wanneer een opleider vraagt: ‘Waarom doe je dat?’ Studenten geven het niet altijd aan als er ergens iets niet goed gaat in het leerproces. We willen kijken waar het schuurt. Als we in kaart kunnen brengen welke momenten dat zijn, kun je er als docent iets aan doen.”
Deel 1: observeren
Met het onderzoeksproject hopen de onderzoekers de kennis over leren en begeleiden in hybride leeromgevingen te vergroten en leermethodes te ontwikkelen die docenten kunnen gebruiken als handvat. In de eerste fase van het onderzoek, dat momenteel plaatsvindt in vijf hybride leeromgevingen, verzamelen ze bestaande kennis over begeleiding in hybride leeromgevingen met als onderzoeksvraag: Wat werkt en wat werkt niet? Anne: “We observeren, vragen docentonderzoekers op het mbo foto’s en video’s te maken van de onderwijspraktijk. Bij het terugkijken stellen we ons de vraag: Wat deed je daar en waarom?. Het gaat niet alleen om wat begeleiders doen, maar ook om wat ze denken.”
Kennisdelen
Werk je zelf in een hybride leeromgeving en zoek je kennis, ervaring of ondersteuning? Dan kun je op diverse plekken terecht. In april ging het kenniscentrum Leren en Innoveren van start. Hier kun je als docent terecht met begeleidingsvragen. Vanuit het onderzoek Ruimte voor wendbaar vakmanschap wordt er een landelijke leerwerkcommunity opgezet om de kennis die het project oplevert te verspreiden. De leermeesters is een collectief, bestaande uit vakmensen met ervaring in het bedrijfsleven, dat zich inzet voor het verbinden van werken en leren. Op hun website vind je veel informatie over projecten en verandertrajecten naar hybride leeromgevingen. Specifiek: een rapport over veranderingen naar een hybride leeromgeving in het horeca-onderwijs. Lees ook het eerder op OVM verschenen artikel Toekomst vakmanschap beroepsonderwijs.
Wil je meer informatie over hybride leeromgeving of dit onderzoek? Neem contact op met Anne Khaled (anne.khaled@hu.nl )of Marco Mazereeuw (m.mazereeuw@nhl.n) of volg het HU lectoraat beroepsonderwijs op Twitter.
Ben jij mbo-docent in een hybride leeromgeving? Waar loop jij tegenaan? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier?
