Het is een inmiddels beroemde en veelgeciteerde quote uit een OECD rapport uit 2015: technology can amplify great teaching, but great technology can not replace poor teaching. Maar wat is dan precies ‘great teaching’ en hoe kan ‘technology’ dat versterken? Deze vraag staat centraal in het werk van Michel van Ast. In deze bijdrage een pleidooi voor het verstandig inzetten en gebruiken van digitaal leermateriaal.
Michel is expert op het thema ‘onderwijs en ICT’. Hij geeft lezingen en begeleidt docenten om technologie in te zetten in hun eigen onderwijs. Hij is auteur van Kleppen dicht en Kleppen open, twee praktische boeken over dit onderwerp. Op 28 maart geeft hij in samenwerking met OVM en Malmberg een gratis webinar over blended learning.
Ik kocht mijn eerste iPad in de veronderstelling dat het apparaat een grote bijdrage kon leveren aan mijn onderwijs. Maar mijn eerste zoektocht naar leermateriaal werd een teleurstelling. Om te beginnen kwam ik terecht in een woud van apps, toepassingen en tools waarin ik al snel door de bomen het bos niet meer zag. Veel van wat ik vond was onvoldoende bruikbaar. Te moeilijk, te makkelijk, in het Engels. Of ik vond dat ik het zelf beter uitlegde dan de app. Ik realiseerde mij toen nog niet dat ik mijn tablet vooral zag als doorgeefluik van leerstofinhoud naar mijn leerlingen. Eigenlijk een hele smalle visie op onderwijs en ICT. Nu denk ik dat we laptops, tablets en smartphones in het onderwijs vooral moeten zien als leergereedschap.
Kwalitatief aanbod
Er is sinds die tijd wel veel veranderd. Digitaal leermateriaal ontwikkelt zich. Het wordt interactiever, multimedialer en slimmer. Dat biedt enorme kansen, bijvoorbeeld omdat er steeds meer informatie over het leerproces van onze leerlingen wordt vastgelegd. Informatie die ons gepresenteerd wordt op zogenaamde dashboards. De vraag nu is echter: hoe kunnen wij omgaan met al die informatie op een zodanige manier dat het echt iets bijdraagt aan het leren van onze leerlingen?
Meer dan saaie sommen
In de eerste plaats moeten we de algoritmes achter al die educatieve programma’s en digitale leermaterialen niet verwarren met leren. Natuurlijk, specifieke vaardigheden inoefenen of te reproduceren kennis onthouden, dat kan heel goed met behulp van de computer. Denk aan rekenvaardigheid, werkwoordspelling, algebraïsche vaardigheden, woorden leren. Ieder vak heeft ‘saaie sommen’ waarvan je er gewoon heel veel moet maken, aangepast op je eigen niveau. Maar ieder vak is zo veel meer dan ‘saaie sommen’. Bedenk dus goed wat je uitbesteedt aan de computer en wat je liever in contact en interactie met je leerlingen doet, zonder scherm ertussen.
Verbinding met het apparaat én je leerling
In de tweede plaats zou ik willen zeggen: use it wisely. Hoe moderner en geavanceerder ons digitale leermateriaal wordt, hoe meer we geneigd zijn om daar volledig op te leunen. Vaker dan één keer zag ik klassen waar leerlingen achter hun laptopscherm adaptief dus individueel zich door de lesstof werkten. “Mijnheer, ik ben klaar met thema 4, kunt u de toets even voor mij openzetten?” Meer interactie was er niet. Bedenk dus in welke context je dat geavanceerde digitale leermateriaal inzet: in de klas, als jij erbij bent, of toch liever daarbuiten?
Kortom: veel van wat je door leerlingen digitaal kunt laten doen, doe je digitaal. Maar gebruik de informatie die dat oplevert vooral om in je klas, in contact met je leerlingen, je les te laten aansluiten bij de situatie en je leerlingen. Plaats het scherm niet in de klas tussen jou en je leerlingen, maar kijk vooraf naar je dashboard en bedenk: wat ga ik in de les doen?
Hoe je het lesgeven aanpast aan de situatie en hoe je dat organiseert, en hoe je daar technologie bij kunt inzetten, lees je bijvoorbeeld in Kleppen dicht! Ben je niet zo’n lezer en wil je liever gewoon meteen aan de slag? Start dan met knippen, kleuren en plakken in het recent verschenen doe-boek Kleppen open!
Op 28 maart gaf Michel van Ast een webinar waarin hij concrete tips en voorbeelden geeft om ict op een effectieve en actieve manier in te zetten. Je kunt het webinar nu online terugkijken.
Meer weten over blended learning?
Bekijk onze special over blendend learning en ontdek het gratis whitepaper, interessante artikelen, video’s en tips!
Wat is jouw ervaring met blended learning en hoe stel jij je les samen? Laat het weten via een reactie.
